Το τριπλό νομοσχέδιο που αφορά στην αποκέντρωση της διοίκησης της εκ/σης, στην αξιολόγηση του εκ/κού έργου και του εκ/κού και στην λειτουργία του Ενιαίου Οργανισμού Επιμόρφωσης Εκ/κών, βρίσκεται στην τελευταία φάση επεξεργασίας και πολύ σύντομα, ίσως και μέχρι το τέλος Μαΐου θα δοθεί στη δημοσιότητα.

Αυτό ανακοινώθηκε από τον ίδιο τον υπουργό Παιδείας στο συνέδριο που πραγματοποίησαν οι γραφειοκράτες της ΟΙΕΛΕ σε συνεργασία με το Κλαδικό Εκ/κό Ινστιτούτο ΙΝΕ/ΓΣΕΕ - ΑΔΕΔΥ και διάφορους χορηγούς με θέμα την "Οργάνωση, Διοίκηση και Διαχείριση των Σχολικών Μονάδων".

Οι εισηγήσεις όλων των περιβεβλημένων με τον ιερό μανδύα της επιστήμης και των ειδικών, ελλήνων και ξένων, αλλά και των αντιπροσώπων των Εκπαιδευτικών Ομοσπονδιών ΟΛΜΕ - ΔΟΕ, καθώς και ο αντίλογος του Υπ. Παιδείας, μας οδηγούν στο σίγουρο συμπέρασμα ότι πρόκειται για ένα καθαρά στημένο επιστημονικοφανές συνέδριο, προκειμένου να δώσουν τη δυνατότητα στον υπουργό να παρουσιάσει ως ένα κρίσιμο κοινό ζητούμενο και από πλευράς υπουργείου αλλά και από πλευράς του εκ/κού κλάδου την αποκέντρωση των εκ/κών θεσμών και σε επίπεδο σχολικής μονάδας και σε επίπεδο περιφερειακό που όμως τελικά, κατά το υπουργείο, δεν θα έχει νόημα, δεν θα είναι αποτελεσματική αν δεν συνδέεται με την αξιολόγηση του εκ/κού έργου και του εκ/κού. 

Κοινές διαπιστώσεις σ' αυτή την κατεύθυνση:

1) Ο αυστηρά συγκεντρωτικός χαρακτήρας του ελληνικού εκ/κού συστήματος αποτελεί τροχοπέδη στη διαμόρφωση και ανάπτυξη μιας συγκροτημένης "τοπικής" εκ/κής πολιτικής από τις εκ/κές μονάδες.

2) Η κεντρική και πυραμοειδής οργάνωση δραστηριοτήτων αναπαράγει μια ολοένα αυξανόμενη δυσλειτουργία, μια στασιμότητα, ακόμα και την παρακμή.

3) Αναγκαιότητα η αποκέντρωση της κεντρικής εξουσίας σε ισχυρούς ανεξάρτητους διοικητικά και οικονομικά οργανισμούς αυτοδιοίκησης όλων των βαθμών.

4) Η σχολική μονάδα κύτταρο του εκ/κού συστήματος, με κυρίαρχο όργανο λήψης αποφάσεων το Συλλ. Διδασκόντων, ώστε να καταστεί δυνατή η διαμόρφωση της "εσωτερικής" εκ/κής πολιτικής της σχολικής μονάδας. Αξιολόγηση του έργου της. Η ΟΛΜΕ προτείνει η αξιολόγηση του διδακτικού και του ευρύτερου εκ/κού έργου να είναι αποκλειστική αρμοδιότητα του Σ. Διδασκόντων.

5) Αναγκαιότητα η θεσμική κατοχύρωση του Συλλ. Διδασκόντων. Με αναμμένο το πράσινο φως ο υπουργός Παιδείας έσπευσε περιχαρής να επισημάνει την ταύτιση των απόψεών τους στα ουσιώδη ζητήματα του κλάδου.
Αφού για άλλη μια φορά έπλεξε το εγκώμιο των εκπαιδευτικών ως βασικών διαμορφωτών των γνωστικών, ηθικών και κοινωνικών κριτηρίων των νέων παιδιών, έφτασε τελικά και στο επίμαχο ζητούμενο, την αξιολόγηση του εκ/κού έργου και του εκ/κού, που κατά το υπουργείο είναι άρρηκτα δεμένη με την αποκέντρωση της εκ/σης και διοίκησης.
Επανέλαβε το γνωστό ρεφραίν ότι η αξιολόγηση του εκ/κού έργου, αλλά και κάθε εκ/κού ξεχωριστά δεν μπορεί να γίνει με τη λογική του Προκρούστη, αλλά θα ληφθούν σοβαρά υπόψη σειρά κριτηρίων που διαμορφώνει το ΚΕΕ ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες που αποτυπώνονται στην εκ/ση και με βάση αυτές θα κληθεί να μετρηθεί κάθε σχολική μονάδα και κάθε εκ/κός ξεχωριστά. Ότι η αξιολόγηση του εκ/κού αποσκοπεί στη μονόπλευρη ενίσχυσή του και δεν αποτελεί τιμωρητική διαδικασία, αλλά μια διαδικασία ενίσχυσης της κάθε φορά ιδιαιτερότητας που πρέπει σε καθένα να επισημάνει, καθώς και αναγνώριση των επιτεύξεων τις οποίες έχει πραγματοποήσει.

Για να ενσπείρει μάλιστα κάποιοι αίσθημα ασφάλειας σ' αυτούς που αντιμετωπίζουν με σκεπτικισμό και αμφιβολία την αξιολόγησή τους από στελέχη της εκπαίδευσης με ελλιπή κατάρτιση, επισημαίνει ότι πρώτος στόχος της αξιολόγησης είναι τα στελέχη της εκπ/σης, που θα αποτελέσουν και το υπόδειγμα της αξιολογικής πραγματοποίησης μέσα στο σχολείο λέει ο υπουργός. Ή μήπως η προετοιμασία, ας πούμε εμείς, του διοικητικού μηχανισμού για την τελική επίθεση ενάντια στους εκπαιδευτικούς; Εκείνο πάντως που πρέπει να επισημάνουμε είναι ότι σ' ένα αυταρχικό, συγκεντρωτικό και αυστηρά ιεραρχικό εκπαιδευτικό σύστημα, όπως είναι το αστικό σύστημα εκπαίδευσης, οποιαδήποτε επιχειρούμενη διοικητική αποκέντρωση δεν μπορεί παρά να έχει ως μοναδικό στόχο τη διασφάλιση του αποτελεσματικότερου ελέγχου και την άμεση επιβολή των προβλεπόμενων κυρώσεων γι' αυτούς που δεν υποτάσσονται και δεν συμμορφώνονται.

Μια δεύτερη επισήμανση είναι ότι το αστικό κράτος προχώρησε σε κάποια μεταρρύθμιση, πάντα φρόντιζε να θέτει και κάποιες ασφαλιστικές δικλείδες και πάντα οριοθετούσε αυστηρά κάθε μεταρρυθμιστική του κίνηση στα στενά πολιτικο-διοικητικά, κοινωνικοοικονοιμκά και ιδεολογικά του πλαίσια και μέσω του ελέγχου και των κυρώσεων εξασφάλιζε την απαρέγκλιτη τήρησή τους.

Γι' αυτό και η αξιολόγηση αποτελεί θέμα εκ των ων ουκ άνευ για την κυβέρνηση που προσπαθεί με χίλιους δυο τρόπους να την εφαρμόσει προσπαθώντας να εξαπατήσει τους εκ/κούς ότι γι' αυτήν αποτελεί μια ανατροφοδοτική και όχι τιμωρητική διαδικασία.

Και δημιουργείται το ερώτημα: Μέσα στο σημερινό αστικό σύστημα εκ/σης μπορούν να ευδοκιμήσουν ιδέες, αξίες, τάσεις και συμπεριφορές που έρχονται σε αντίθεση με τα πρότυπα και τις αξίες του κοινωνικοοικονομικού συστήματος που υπηρετεί το εκπαιδευτικό σύστημα; Η απάντηση ναι, θα ήταν αφελής. Γιατί σ' αυτή την περίπτωση θα ήταν σαν να παραχωρεί το αστικό κράτος έναν από τους ισχυρότερους ιδεολογικούς του μηχανισμούς, όπως είναι το σχολειό, σ' αυτούς που παλεύουν για την ανατροπή του.

Με αυτό το σκεπτικό είναι λάθος οι απόψεις που υποστηρίζουν ότι μπορεί να υπάρξει "Δημοκρατία", "Συλλογικότητα", "Αυτοτέλεια", "Αυτενέργεια" στη σχολική μονάδα. Όταν μάλιστα τα πάντα, από τα αναλυτικά προγράμματα μέχρι την εκπαιδευτική πρακτική και διδακτική μεθοδολογία είναι αυστηρά προδιαγεγραμμένα και ελεγχόμενα και κάθε παρέκκλιση τιμωρείται, γεγονός που αναδεικνύει ακόμη περισσότερο τη γενικότητα του κυβερνητικού επιχειρήματος ότι η αξιολόγηση έχει σαν στόχο την βελτίωση του εκ/κού έργου και του εκ/κού, όπου βελτίωση για το αστικό κράτος σημαίνει συμμόρφωση.

Συμπερασματικά λοιπόν καταλήγουμε ότι η νέα προσπάθεια του υπουργείου να παρουσιάσει ότι η "αξιολόγηση" είναι μια "φιλική" και καθαρά εσωτερική υπόθεση και διαδικασία της εκπαίδευσης δεν μας ξεγελά.

Η "αξιολόγηση" στην εκπαίδευση, με όποιον μανδύα κι αν περιβληθεί ήταν και παραμένει ένας μηχανισμός ελέγχου, μέσω του οποίου εξασφαλίζεται από το αστικό κράτος ο πειθαναγκασμός, η συμμόρφωση και η ιδεολογική χειραγώγηση των εκ/κών και κατ' επέκταση των μαθητών.

Επιστροφή