 | ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΕΣ ΑΥΤΟΝΟΜΕΣ ΑΓΩΝΙΣΤΙΚΕΣ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΕΣ |
Επικοινωνία: |
ΠΡΟΤΑΣΗ προς το Δ.Σ. της ΔΟΕ ΤΩΝ ΠΑΡΕΜΒΑΣΕΩΝ – ΚΙΝΗΣΕΩΝ– ΣΥΣΠΕΙΡΩΣΕΩΝ 20-12-2010
Για τον «Μέντορα»
Η πρόθεση εισαγωγής, από το υπουργείο, του θεσμού του μέντορα στην εκπαίδευση τείνει να ολοκληρώσει το παζλ του παιδαγωγικού-διδακτικού και ιδεολογικο-πολιτικού ελέγχου των νεοδιοριζόμενων εκπαιδευτικών και της διδακτικής τους πράξης από την πλευρά του κράτους και των φορέων της σημερινής πολιτικής εξουσίας. Μετά την πρώτη μερική αναίρεση της αρχικής πανεπιστημιακής εκπαίδευσης των εκπαιδευτικών, μέσω της κρατικά ελεγχόμενης (και διάτρητης επιστημονικά) επανεξέτασής της με το διαγωνισμό του ΑΣΕΠ, ο μέντορας έρχεται να επιβάλλει μια μονιμότερη αμφισβήτηση και άρση της θεωρητικής-επιστημονικής εκπαίδευσης και οπτικής των νεοδιοριζόμενων εκπαιδευτικών. Έρχεται δηλ. να αποξενώσει και ν’ αποκόψει τον νεοδιοριζόμενο εκπαιδευτικό από επιστημονικές θεωρήσεις (κοινωνιολογικές-παιδαγωγικές) του σχολείου ή πλευρών της εκπαιδευτικής διαδικασίας (σχολικού προγράμματος, αξιολόγησης) και να τον «βυθίσει» στη διεκπεραίωση της καθημερινής διδακτικής πράξης του σχολείου ως της μόνης εφικτής, ορθής και αναμφισβήτητης. Μ’ αυτόν τον τρόπο «ροκανίζεται» περαιτέρω η αρχική (συνολικότερη) επιστημονική εκπαίδευση των εκπαιδευτικών και επιχειρείται η ενσωμάτωση του ορίζοντα παιδαγωγικής σκέψης και διδακτικών τους πρακτικών στον, έτσι κι αλλιώς, μονομερή και πολιτικά ελεγχόμενο ορίζοντα της θεσμικής πράξης του σχολείου. Παρά την ακατάσχετη φλυαρία που χαρακτηρίζει το κείμενο εργασίας του υπουργείου, η απόπειρα επίτευξης της λεγόμενης «επαγγελματικής ανάπτυξης του εκπαιδευτικού» εξειδικεύεται σε δυο σημεία : α) στην «ομαλή ένταξη/προσαρμογή του στην εκάστοτε σχολική πραγματικότητα», και β) στη «διαρκή παιδαγωγική/διδακτική καθοδήγησή του». Ο «επαγγελματισμός» δηλ. των εκπαιδευτικών που έρχεται να υπηρετήσει ο νέος θεσμός του μέντορα εγκλείεται στην εμπειρία και τον πρακτικισμό του μέντορα και αφορά κυρίως τη διδακτική συμμόρφωση και ενσωμάτωση των εκπαιδευτικών στη θεσμική πραγματικότητα και την καθιερωμένη διδακτική πρακτική του σχολείου. Έτσι, η εξειδίκευση της «επαγγελματικής ανάπτυξης του εκπαιδευτικού», στο πλαίσιο της «μεντορικής σχέσης», επικεντρώνεται «στον προγραμματισμό του εκπαιδευτικού έργου εκ μέρους του νεοδιοριζόμενου εκπαιδευτικού, σε ζητήματα αξιολόγησης μαθητή, κατ’ οίκον εργασιών, οργάνωσης portfolio εκπαιδευτικού και μαθητών». Επικεντρώνεται δηλ. στην καλύτερη δυνατή παράδοση (εν είδη delivery) του δοσμένου αναλυτικού προγράμματος και των προ-διαμορφωμένων περιεχομένων διδασκαλίας από την πλευρά του εκπαιδευτικού στους μαθητές και στην ενημέρωση του εκπαιδευτικού σχετικά με τις πιο «αποτελεσματικές» τεχνικές και τρόπους αξιολόγησης και βαθμολογικής κατάταξης των μαθητών του. Ιδιαίτερο «ενδιαφέρον» έχουν και τα προσόντα του μέντορα. Πρέπει να είναι …έμπειρος μέντορας (με 5ετή προϋπηρεσία και τουλάχιστον τα 2 τελευταία χρόνια στην τάξη!!), e-μέντορας, εξ’ αποστάσεως μέντορας και super-μέντορας, αφού με όλους τους πιθανούς τρόπους θα καθοδηγεί, θα στηρίζει και θα ελέγχει έως και 5 συναδέλφους. Συγχρόνως, παρά τη μείωση του ωραρίου του, θα έχει και τις υποχρεώσεις στο τμήμα που διδάσκει!. Στην καλύτερη περίπτωση, ο σχεδιασμός για την εισαγωγή του μέντορα έγινε από άσχετους με την εκπαίδευση, οι οποίοι βολεύτηκαν με κάποιες χιλιάδες ευρώ από κάποιο ευρωπαϊκό κονδύλι και μετέφρασαν ό,τι πιο αποτυχημένο και συντηρητικό εκπαιδευτικό μέτρο εφαρμόστηκε στην Ευρώπη και την Αμερική. Εκεί, ωστόσο, που ο θεσμός του μέντορα αποκτά ακόμη πιο επικίνδυνα στοιχεία παιδαγωγικής και ιδεολογικής συμμόρφωσης των νεοδιοριζόμενων εκπαιδευτικών είναι όταν συνδέεται η λειτουργία του με τη διαδικασία αξιολόγησης των εκπαιδευτικών, κατά τη διετή δόκιμη θητεία τους, προκειμένου αυτοί να μονιμοποιηθούν στην εκπαίδευση. Ο «…μέντορας και ο νεοδιοριζόμενος εκπαιδευτικός υποβάλουν υπόμνημα στο σχολικό σύμβουλο σχετικά με τις δραστηριότητες που πραγματοποιήθηκαν…». Αυτά θα αποτελέσουν την αξιολόγηση και την αυτοαξιολόγησή του, από την οποία θα κριθεί (όπως προβλέπει ο Ν.3848, άρθρο 4 παρ.8) «αν είναι κατάλληλος να μονιμοποιηθεί ως εκπαιδευτικός» ή αν (άρθρο 4, παρ 9) «ο νεοδιοριζόμενος δεν κριθεί κατάλληλος να μονιμοποιηθεί ως εκπαιδευτικός εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των παραγράφων 5 και 6 του Κεφαλαίου Α΄ του άρθρου 16 του Ν. 1566/1985», δηλ. απολύεται.
Το εκπαιδευτικό κίνημα επιστρέφει ως ΑΠΑΡΑΔΕΚΤΗ την πρόταση του υπουργείου για την εισαγωγή του θεσμού του Μέντορα.
Για το πλαίσιο αρχών του Υπ. Παιδείας σχετικά με την «Αναβάθμιση της Διοίκησης της Εκπαίδευσης»
Τα κείμενα που δημοσιοποίησε πρόσφατα το υπουργείο Παιδείας σχετικά με την «Αναβάθμιση της Διοίκησης της Εκπαίδευσης» σηματοδοτούν την πρόθεση του υπουργείου να προχωρήσει σε μια συνολική αναδιοργάνωση της ως τώρα πυραμίδας διοίκησης-εποπτείας και ελέγχου της εκπαίδευσης και των εκπαιδευτικών. Η αναδιοργάνωση αυτή περιλαμβάνει αλλαγές από το επίπεδο της Κεντρικής Υπηρεσίας του υπουργείου μέχρι και τον τρόπο λειτουργίας των σχολείων. 1. Το υπουργείο Παιδείας, επικαλούμενο, για μια ακόμη φορά, το γνώριμο επιχείρημα του «συγκεντρωτισμού» και της «αναποτελεσματικότητας» της διοίκησης της δημόσιας εκπαίδευσης καθώς και την ύπαρξη «ενός πληθωριστικού και πολύπλοκου συνόλου οργάνων και λειτουργιών με ιδιαίτερες δυσκολίες στην άσκηση αποτελεσματικής εποπτείας και διαχείρισης», επιχειρεί, μεταξύ των άλλων, να : · Απο-συγκεντρώσει και, ταυτόχρονα να κάνει περισσότερο ευέλικτο, «διαπερατό» και «ευθύγραμμο» το σύνολο του μηχανισμού διοίκησης-εποπτείας της εκπαίδευσης στη λήψη, μεταβίβαση και έλεγχο διεκπεραίωσης αποφάσεων και εντολών. Συγκεκριμένα, διασφαλίζει για το κεντρικό υπουργείο ένα ρόλο αμιγώς επιτελικό στη λήψη των κατευθυντήριων αποφάσεων της εκπαιδευτικής πολιτικής και εκχωρεί στις περιφερειακές διευθύνσεις και τις δ/νσεις Α/θμιας και Β/θμιας εκπαίδευσης το μέρος της περαιτέρω εξειδίκευσης και του ελέγχου υλοποίησής τους. Σε μια τέτοια κατεύθυνση εντάσσεται και η κατάργηση ενός από τα ενδιάμεσα επίπεδα διοίκησης, των Γραφείων Α/θμιας και Β/θμιας εκπαίδευσης, το οποίο καθίσταται πλέον περιττό στο νέο οργανόγραμμα λειτουργίας του διοικητικού μηχανισμού της εκπαίδευσης. 2. Το νέο αυτό οργανόγραμμα λειτουργίας της διοίκησης της εκπαίδευσης υπακούει σε μια «νέα» πολιτική αντίληψη λειτουργίας του κεντρικού κράτους-υπουργείου, δηλ. ενός επιτελικού κράτους-manager, το οποίο προκαθορίζει και διαμορφώνει τις αρχές και το γενικό και ειδικό πλαίσιο άσκησης της εκπαιδευτικής πολιτικής και εκχωρεί σε υφιστάμενες βαθμίδες διοίκησης το διεκπεραιωτικό και ελεγκτικό ρόλο της υλοποίησής τους. Έτσι, π.χ. υπό τις συνθήκες δραστικών περικοπών και δημοσιονομικής ασφυξίας που έχει επιβάλλει η κυβέρνηση και στην εκπαίδευση μπορεί να υπηρετηθεί με πιο άμεσο, αποτελεσματικό και ελέγξιμο τρόπο η πολιτική κατάργησης-συγχώνευσης και συρρίκνωσης του υπάρχοντος αριθμού σχολείων της χώρας (ο λεγόμενος «Καλλικράτης στην εκπαίδευση»), η καλύτερη δυνατή εφαρμογή του προγράμματος αυτοαξιολόγησης των σχολείων κ.λπ. 3. Η νέα συρρικνωμένη διοικητική δομή της εκπαίδευσης, η οποία (όπως αναφέρεται στο κείμενο του υπουργείου) προβλέπεται να λειτουργήσει σε «λειτουργική αντιστοιχία με το εκπαιδευτικό σύστημα», είναι επόμενο να αντιστοιχεί σε ένα κατά πολύ συρρικνωμένο (σε σχέση με το σημερινό) αριθμό σχολείων ανά νομό και περιφέρεια στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα μια διαδικασία που θα οδηγήσει σε γιγάντια υδροκέφαλα σχολεία. Το γεγονός αυτό, αν συνδυαστεί και με το διακηρυγμένο στόχο του υπουργείου για καθολική εφαρμογή της λογιστικής και αντιπαιδαγωγικής αναλογίας μαθητών ανά δάσκαλο στο 1/25 στα δημοτικά σχολεία, θα συνεπιφέρει πανελλαδικά μεγάλη απώλεια οργανικών θέσεων. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα βρεθεί μεγάλος αριθμός συναδέλφων εκπαιδευτικών οργανικά υπεράριθμος, με αποτέλεσμα να υπάρξουν υποχρεωτικές μετακινήσεις εκπαιδευτικών εκτός των ορίων των νομών ή και εκτός των περιφερειών στις οποίες είναι αυτοί τοποθετημένοι ή ακόμη και ενδεχόμενο να υπάρξουν και απολύσεις μόνιμων εκπαιδευτικών που θα τύχει να βρεθούν χωρίς οργανική θέση (ελέω και της «συνταγής» της τρόικας για «δημοσιονομική πειθαρχία» και δραστικό περιορισμό του δημόσιου τομέα). Θα επιχειρήσει δηλαδή τη δραματική συρρίκνωση των θέσεων εργασίας για να εξασφαλίσει την επίτευξη του στόχου για μηδενικούς διορισμούς, σταμάτημα ακόμη και προσλήψεων συμβασιούχων και αναπληρωτών και απολύσεις, στα πλαίσια της εφαρμογής των γενικότερων κατευθύνσεων για συρρίκνωση του δημοσίου τομέα και των απολύσεων. 4. Η επιχειρούμενη διοικητική αναδιοργάνωση της εκπαίδευσης και η υποτιθέμενη αποκέντρωση που τη συνοδεύει αποτελεί απλώς μια ετεροχρονισμένη (για τα ελληνικά δεδομένα) εκδοχή αποσυγκέντρωσης αρμοδιοτήτων και λειτουργιών του κεντρικού μηχανισμού διοίκησης της εκπαίδευσης, με σκοπό την οικονομικότερη και αποτελεσματικότερη μετακένωση και εφαρμογή των κυρίαρχων γραμμών άσκησης της εκπαιδευτικής πολιτικής από υφιστάμενες βαθμίδες διοίκησης. Η επιχειρούμενη δηλ. αναδιοργάνωση συνιστά μια ακόμη «μεταμόρφωση» του διοικητικού μηχανισμού της εκπαίδευσης, ο οποίος, χωρίς να χάνει τα παραδοσιακά του χαρακτηριστικά, μπορεί να επιβάλλει με πιο ευέλικτο, «αδιόρατο» και, άρα, νομιμοποιητικό τρόπο τον «εκ του μακρόθεν» ιδεολογικό και πολιτικό έλεγχο της εκπαίδευσης και των εκπαιδευτικών. 5. Σε μια τέτοια κατεύθυνση και η «ενίσχυση της αυτονομίας των σχολικών μονάδων» αφορά μόνο «τον προϋπολογισμό και τη διαχείριση των πιστώσεων για λειτουργικές δαπάνες με βάση τον προγραμματισμό της Σχολικής Μονάδας, όπως προκύπτει από τη διαδικασία αυτοαξιολόγησης» κι όχι τη δυνατότητα συνδιαμόρφωσης (από τους συλλόγους διδασκόντων και τους εκπαιδευτικούς) άλλων πιο καίριων πλευρών της εκπαιδευτικής πολιτικής. Επίσης, η «αύξηση των αρμοδιοτήτων των διευθυντών των σχολικών μονάδων» και η «άρση των επικαλύψεων αρμοδιοτήτων του Διευθυντή με το Σύλλογο Διδασκόντων» δείχνει την πρόθεση του υπουργείου για μεγαλύτερη αναβάθμιση του ρόλου του διευθυντή και αυτονόμησή του από τη διδακτική πράξη και το σύλλογο διδασκόντων. Φανερώνει την ιεραρχική λειτουργία και την κατάργηση κάθε δημοκρατίας στη λειτουργία του σχολείου με την μεταφορά όλων των κρίσιμων αποφάσεων στον δ/ντή και την αποψίλωση των ουσιαστικών αρμοδιοτήτων του συλλόγου διδασκόντων. Στόχος είναι η θεσμική μετεξέλιξή του από τον παλιό γραφειοκράτη διευθυντή, ο οποίος ήταν επιφορτισμένος με τη διεκπεραίωση της «υπηρεσιακής αλληλογραφίας» και την τήρηση της «εύρυθμης λειτουργίας του σχολείου», σε έναν «δυναμικό ηγέτη-manager», ο οποίος θα αναζητά πόρους και θα λειτουργεί ως φορέας εισαγωγής και προώθησης μιας νέας κουλτούρας επιχειρηματικού πνεύματος, καινοτόμων δράσεων και διασύνδεσης «του σχολείου του» με την τοπική αγορά. Μια τέτοια λειτουργία του διευθυντή θα εναρμονίζεται με τη νέα μορφή «αυτοαξιολόγησης σχολικών μονάδων» που επιχειρεί να επιβάλλει το υπουργείο, αφού, μέσα από τη διαδικασία αξιολόγησης που προβλέπεται, τα σχολεία θα λειτουργούν ως «αυτονομημένες μονάδες», οι οποίες θ’ ανταγωνίζονται η μία την άλλη στην επίδειξη καλών σχολικών αποτελεσμάτων, καινοτομικών δράσεων και πρακτικών, ανεύρεσης πόρων και, τέλος, προσέλκυσης πελατών (μαθητών). 6. Συνδέει ευθέως τη χρηματοδότηση των σχολείων με την αυτοαξιολόγηση και την αξιολόγηση τους και κάνει πιο καθαρό από ποτέ ότι θα οδηγήσει στην κατηγοριοποίηση των σχολείων με την «κοινωνική λογοδοσία» δηλαδή την αξιολόγηση από τους τοπικούς φορείς (δήμο, επιχειρήσεις – χορηγούς, γονείς κλπ) που αποκτούν άμεσο καθοριστικό ρόλο και λόγο στην λειτουργία της σχολικής μονάδας, την αξιολόγηση της και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών και του έργου τους. 7. Αυξάνει το ωράριο των εκπαιδευτικών -«εξορθολογισμό το ονομάζει»- και στο διδακτικό και το εργασιακό του σκέλος, διαδικασία που ανοίγει παράλληλα με την πλήρη ελαστικοποίηση του ωραρίου σε όλη τη διάρκεια λειτουργίας του σχολείου. 8. Μια τέτοια λειτουργία της εκπαίδευσης και των σχολείων προδιαγράφει ένα ιδιαίτερα ανταγωνιστικό και εντατικοποιημένο πλαίσιο εργασίας για τους εκπαιδευτικούς, οι οποίοι όλο και πιο πολύ θα υπόκεινται σε αλλεπάλληλες διαδικασίες χειραγώγησης, παιδαγωγικού και ιδεολογικού ελέγχου της δουλειάς τους τόσο στο εσωτερικό του μηχανισμού της εκπαίδευσης όσο και στο εξωτερικό περιβάλλον της τοπικής κοινωνίας και της αγοράς.
Τα προηγούμενα στοιχεία συντείνουν σε μια μορφή ανασυγκρότησης της διοικητικής και εποπτικής-ελεγκτικής πυραμίδας του μηχανισμού της εκπαίδευσης, η οποία στο όνομα της αποκέντρωσης επιχειρεί : Να πετύχει μια πιο «οριζόντια» διάρθρωση της διοικητικής και εποπτικής-ελεγκτικής πυραμίδας του μηχανισμού της εκπαίδευσης, με σκοπό την αποτελεσματικότερη και οικονομικότερη άσκηση του ιδεολογικού και πολιτικού ελέγχου στον τρόπο λειτουργίας των σχολείων και των εκπαιδευτικών και στη μεγαλύτερη δυνατή εναρμόνισή τους με τα κριτήρια και τις νόρμες λειτουργίας της αγοράς. Μια τέτοια αναδιάρθρωση τη στιγμή που κάνει πιο αποτελεσματική και «αδιόρατη» τη μεταβίβαση εντολών και την άσκηση του ιδεολογικού και πολιτικού ελέγχου εντός του σχολείου (νεοσυντηρητικό στοιχείο στην άσκηση της εκπαιδευτικής πολιτικής), επιχειρεί να ξανοίξει την εκπαίδευση και τους εκπαιδευτικούς στο ανταγωνιστικό περιβάλλον της οικονομίας της αγοράς και στις ποικίλες ορέξεις του, μέσω και της αυτοαξιολόγησης (νεοφιλελεύθερο στοιχείο). Το κείμενο διαβούλευσης περιγράφει με τον πιο ωμό και καθαρό τρόπο μια επίθεση χωρίς προηγούμενο στην κατεύθυνση της εφαρμογής των συνταγών που εδώ και 20 χρόνια επιχειρούν να επιβάλουν όλες οι προηγούμενες απόπειρες των περιλάλητων μεταρρυθμίσεων στην Παιδεία από τη δεκαετία του ’90 και μετά. Με βάση τα παραπάνω, το κείμενο αυτό αποτελεί «αιτία πολέμου» για το εκπαιδευτικό κίνημα. Απορρίπτεται και απαιτούμε την άμεση απόσυρσή του και ΔΕΝ πρόκειται να μπούμε σε καμία συζήτηση-διάλογο, με κανένα έμμεσο ή άμεσο τρόπο γι’ αυτό. Τώρα είναι περισσότερο αναγκαίο από ποτέ να πετύχουμε την συμπόρευση και το πανεκπαιδευτικό μέτωπο και να συμβάλουμε σε ένα ευρύτερο μέτωπο Παιδείας – Εργασίας για την ανατροπή της αντιεκπαδευτικής πολιτικής και του Μνημονίου κυβέρνησης ΕΕ και ΔΝΤ. |
|
