Πρότυπα – Πειραματικά σχολεία Μια νέα βαθιά ταξική επίθεση στο δημόσιο δωρεάν σχολείο

11-3-21

Με τον αντιεκπαιδευτικό νόμο 4692/2020 και το ΦΕΚ 776/26-2-2021 με θέμα «Χαρακτηρισμός δημόσιων σχολικών μονάδων ως Πρότυπων ή Πειραματικών Σχολείων» προβλέπεται η δημιουργία μιας ξεχωριστής ελίτ Πειραματικών σχολείων (Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπάιδευση ) και Πρότυπων (Δευτεροβάθμια) ως σχολεία «αρίστων».

Με πρόσφατη δε εγκύκλιο του ΥΠΑΙΘ 23716/Δ6/1-3-2021 με θέμα: «Πρόσκληση ενδιαφέροντος για το χαρακτηρισμό σχολικών μονάδων ως πρότυπων ή πειραματικών» αυτές τις μέρες και μέχρι 23 Μαρτίου οι σχολικές μονάδες  της χώρας  δύνανται  να υποβάλουν αίτηση, εάν θέλουν να μετατραπούν σε Πρότυπα ή Πειραματικά (Π-Π) στα πλαίσια της διεύρυνσης των Π-Π που έχει αποφασίσει το ΥΠΑΙΘ. Η απόφαση για την υποβολή αίτησης προς χαρακτηρισμό σχολικής μονάδας ως «Πειραματικό Σχολείο» λαμβάνεται από τον Σύλλογο Διδασκόντων της σχολικής μονάδας.

Η ενέργεια αυτή αποτελεί μια ακόμη «συνεισφορά» της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Παιδείας στην υλοποίηση της κυβερνητικής πολιτικής της Ν.Δ. για τον διαχωρισμό των σχολείων και τη δημιουργία σχολικών μονάδων ελίτ για τα παιδιά της τάξης της.

Παρά τη δηλωθείσα από το ΥΠΑΙΘ μεταξύ τους διάκριση η οποία έγκειται στο ότι τα μεν Πρότυπα είναι σχολικές μονάδες της δευτεροβάθμιας δημόσιας εκπαίδευσης, οι οποίες «στοχεύουν στην καλλιέργεια και τη διάχυση της ιδέας και των πρακτικών της αριστείας στο εκπαιδευτικό σύστημα»,  τα δε Πειραματικά Σχολεία είναι σχολικές μονάδες πρωτοβάθμιας και δευτεροβάθμιας δημόσιας εκπαίδευσης, οι οποίες «στοχεύουν στην υποστήριξη του πειραματισμού και της πιλοτικής εφαρμογής εκπαιδευτικών καινοτομιών στο εκπαιδευτικό σύστημα, σε τυχαίο δείγμα του μαθητικού πληθυσμού» η νομοθεσία που ορίζει τη συγκρότηση και τη λειτουργία τους είναι κοινή και επί της ουσίας τα ταυτίζει.

Σε αντίθεση με όσα προβλέπονται από το νέο ΦΕΚ είναι επιστημονικά παραδεκτό στην εκπαιδευτική κοινότητα ότι τα πειραματικά σχολεία θα πρέπει να είναι συνδεδεμένα  με τα Πανεπιστημιακά ιδρύματα ώστε να  εφαρμόζουν τα προτεινόμενα από αυτά  προγράμματα με βάση την παιδαγωγική έρευνα σε προσδιορισμένο χρονικό πλαίσιο  σε τυχαίο και αντιπροσωπευτικό δείγμα μαθητών. Τυχαίο πρέπει να είναι και το δείγμα των διδασκόντων/ουσών σε αυτά. Επίσης, επιβάλλεται η περιοδική μετατροπή σχολείων της Δημόσιας εκπαίδευσης σε Πειραματικά. Με τον τρόπο αυτό θα μπορούν να συμβάλουν στην  ποιοτική αναβάθμιση της παρεχόμενης γνώσης  σε όλη τη Δημόσια εκπαίδευση.

Ωστόσο τόσο τα Πρότυπα όσο και τα Πειραματικά Σχολεία εντάσσονται σε ένα πλαίσιο λειτουργίας που υπαγορεύεται από την «ανάγκη» η αστική τάξη να δημιουργήσει «εκλεκτά» σχολεία για τους γόνους της.

Η μοναδική θέση την οποία προωθούν οι θερμοί θιασώτες των προτύπων είναι αυτή της «αριστείας». Σχολεία βαθιά ταξικά προεγκριμένα με δυνατότητα πρόσβασης προσανατολισμένου μαθητικού δυναμικού που συνδέεται στο εσωτερικό του με ένα ισχυρό και αδιαίρετο κρίκο: την ταξική καταγωγή, την τάξη που ανήκει και όχι τη γνώση που ανήκει σε όλους τους μαθητές/τριες.

Η συγκεκριμένη εγκύκλιος έρχεται να επιτείνει τις ταξικές ανισότητες που εμπεριέχονται στο πρόγραμμα της Ν.Δ. και να αποκαλύψει περίτρανα ότι θεωρείται φυσική νομοτέλεια από την νεοπαιδαγωγική του σκληρού νεοφιλελευθερισμού και της Ε.Ε. των αυθαίρετων δεικτών της PISA και του ΟΟΣΑ, ο ταξικός διαχωρισμός και η δημιουργία γνωστικών συρματοπλεγμάτων για τη μεγάλη μάζα των μαθητών /τριών των λαϊκών οικογενειών.

Παράλληλα η  πολιτική ηγεσία του ΥΠΑΙΘ ξεδιπλώνει μια υπόγεια στρατηγική ενάντια στο δυναμικό μέτωπο των εκπαιδευτικών. Επιχειρεί να περάσει από την “πίσω πόρτα” την αξιολόγηση, την ιδιωτικοποίηση  και την  κατηγοριοποίηση  σχολείων, μαθητών και εκπαιδευτικών που μαζικά απέρριψε το 95% και πλέον των  εκπαιδευτικών ενώ εντάσσεται  στον συνολικό αντιεκπαιδευτικό σχεδιασμό της κυβέρνησης.

Ας επικεντρώσουμε σε ορισμένα πολύ αποκαλυπτικά στοιχεία που περιλαμβάνονται στο ΦΕΚ για τον χαρακτηρισμό σχολικών μονάδων ως πρότυπων ή πειραματικών»:

1. Τα σχολεία αυτά θα διοικούνται από μια ειδική, πανίσχυρη Διοικούσα Επιτροπή(Δ.Ε.Π.Π.Σ.) που Θα αξιολογεί τα Πρ. – Πειρ. Σχ.  και θα αποφασίζει αν θα παραμείνουν Πρ. – Πειρ. .Σχ. ή αν θα εκπέσουν σε κοινά σχολεία. Η Δ.Ε.Π.Π.Σ. μεριμνά «για την προσέλκυση δωρεών, χορηγών και κάθε είδους παροχών», όπως αναφέρει ο νόμος. που διορίζεται εξολοκλήρου από το υπουργείο, και θα αποφασίζει για όλα τα ζητήματα των Πειραματικών και Πρότυπων σχολείων της χώρας, όπως: τον τρόπο επιλογής των μαθητών, την επιλογή των διευθυντών και των εκπαιδευτικών των σχολείων, για το ωρολόγιο πρόγραμμα, τη διδακτέα ύλη, τον τρόπο και τις μεθόδους διδασκαλίας, ακόμα και για τη χρηματοδότηση των σχολείων
2. Χάνεται η έννοια του σχολείου της γειτονιάς. Η επιλογή των μαθητών δε θα γίνεται σύμφωνα με τη διεύθυνση κατοικίας αλλά με κλήρωση.  Στα σχολεία αυτά επομένως καταργούνται τα γεωγραφικά όρια της περιοχής τους χάνοντας την χωροθέτησή τους ως προς το μαθητικό δυναμικό του  κάθε σχολείου. Γίνεται υποχρεωτική μετακίνηση των μαθητών στις όμορες σχολικές μονάδες, με τις όποιες συνέπειες στην ψυχολογία των μετακινούμενων μαθητών, στην εκπαιδευτική τους διαδικασία,  αλλά και στον οικογενειακό προγραμματισμό.
3. Στα σχολεία που θα γίνουν Πρ. – Πειρ. Σχ. χάνονται οι οργανικές θέσεις των εκπαιδευτικών που είναι οριστικά τοποθετημένοι στο συγκεκριμένο σχολείο (άρθρο 19 παρ. 15 του Ν.4692/2021). Οι εκπαιδευτικοί στα  Πρ. – Πειρ. Σχ. θα τοποθετούνται όχι με οργανική θέση αλλά επί θητεία.
4. Οι εκπαιδευτικοί αποδέχονται την ατομική αξιολόγησή τους και την επιχειρούμενη εσωτερική και εξωτερική αξιολόγηση της σχολικής μονάδας όπως αναφέρεται στο άρθρο 20 παρ. 3^ατου Ν. 4692/202: «αξιολογούνται οι εκπαιδευτικοί στην παιδαγωγική τους επάρκεια, όπως προκύπτει ιδίως από το βαθμό συμμετοχής τους στις δράσεις εσωτερικής αξιολόγησης του σχολείου…».
5. Διδακτικό ωράριο σε αμφισβήτηση. Με απόφαση του Υπουργού Παιδείας και Θρησκευμάτων, που εκδίδεται μετά από εισήγηση της Δ.Ε.Π.Π.Σ., μπορεί να τροποποιείται το διδακτικό ωράριο των υπηρετούντων εκπαιδευτικών στα Π.Σ. και ΠΕΙ.Σ.. (παράγραφο 23 του Άρθρου 19).
6. Ο χαρακτηρισμός δημόσιας σχολικής μονάδας ως Π.Σ ή ΠΕΙ.Σ. μπορεί να πραγματοποιηθεί και έπειτα από αίτηση του Προϊσταμένου της Διεύθυνσης Εκπαίδευσης(Διευθυντής Πρωτοβάθμιας ή Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης), στην οποία υπάγεται η προτεινόμενη σχολική μονάδα. Και μάλιστα καθόλη τη διάρκεια της χρονιάς.
7. Τέλος, για τα σχολεία αυτά θεσμοθετείται η προσέλκυση χορηγών (άρθρο 23), η συμμετοχή του δήμου, του συλλόγου γονέων, συλλόγων αποφοίτων, αλλά και εξωσχολικών «προσωπικοτήτων» μέσω του Συμβούλιου στήριξης του σχολείου (Άρθρο 22). Αυτό αποφασίζει για θέματα που σχετίζονται με την προσφορά του σχολείου στην τοπική κοινωνία, μεριμνά για θέματα που σχετίζονται με την υλικοτεχνική υποδομή και τους οικονομικούς πόρους του σχολείου, καθώς και με την αξιοποίηση και διάθεση των οικονομικών πόρων της σχολικής μονάδας, πέραν όσων διαχειρίζεται η αρμόδια Σχολική Επιτροπή.

Εν κατακλείδι η εσκεμμένη σύνδεση Προτύπων και Πειραματικών και το συνολικό εγχείρημα φωλιάζει στον ίδιο σκοπό: να υπηρετήσει τη γενικότερη αντιεκπαιδευτική πολιτική και το βαθιά αντιδραστικό νόμο 4692 και μεταξύ άλλων την Υ.Α. για την αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας. Υπηρετεί ταυτόχρονα  τη στρατηγική επιλογή της Ν.Δ. , του λόμπι των μεγάλων ομίλων και του αστικού μπλοκ να διασφαλίσει τα παιδιά της τάξης του με σχολεία ελίτ που θα παράγουν τα στελέχη του οικονομικού και πολιτικού κατεστημένου.

Ελπιδοφόρο μήνυμα αποτελεί η συμμετοχή αρκετών συλλόγων διδασκόντων των Πειραματικών σχολείων  στην απεργία – αποχή που κήρυξαν οι ομοσπονδίες ΔΟΕ – ΟΛΜΕ.

Παράλληλα αποτελεί αναγκαιότητα του εκπαιδευτικού κινήματος με παιδαγωγική ευθύνη να αναδείξει ότι η λειτουργία των προτύπων – πειραματικών που προτείνει η εγκύκλιος 1-3-2021 δεν στοχεύει στη «βελτιστοποίηση της ποιότητας του παρεχόμενου έργου» αλλά  δημιουργεί σχολεία ελίτ.

Στη νέα προσπάθεια της κυβέρνησης ενάντια στο δημόσιο, καθολικό και δωρεάν χαρακτήρα των δημόσιων σχολείων, αντιδρούμε  συλλογικά και δυναμικά.

• Καλούμε τους Συλλόγους Διδασκόντων να μην αποφασίσουν  τον χαρακτηρισμό του σχολείου τους ως «Πειραματικού».
• Καλούμε τους Δ/ντές Εκπαίδευσης να μην προτείνουν μονοπρόσωπα τον χαρακτηρισμό δημόσιας σχολικής μονάδας ως «Πειραματικού Σχολείου» χωρίς σύμφωνη απόφαση του Συλλόγου Διδασκόντων.
• Τη ΔΟΕ να πάρει σαφή θέση, ως προς το περιεχόμενο και τον τρόπο αντίδρασης, ώστε να αποτρέψουμε το σχέδιο της κυβερνητικής πολιτικής που βασίζεται στην ιδιωτικοποίηση και στην κατηγοριοποίηση σχολείων μαθητών και εκπαιδευτικών και στη συρρίκνωση των εργασιακών δικαιωμάτων.

Όχι στα σχολεία για λίγους αρίστους και εκλεκτούς

Δημόσια δωρεάν παιδεία για όλα τα παιδιά