Ενάντια στις επιδιώξεις κυβέρνησης-ΕΕ-ΟΟΣΑ που οδηγούν την ειδική αγωγή σε πλήρη διάλυση, θα δώσουμε τη μάχη για την υπεράσπιση των μορφωτικών αναγκών των μαθητών μας με αναπηρία ή/και ειδ. εκπ/κές ανάγκες!
Διεπιστημονική αξιολόγηση, διάγνωση αλλά και πλήρη εκπαιδευτική υποστήριξη για κάθε μαθητή/τρια
Την 12η /6/2018 ψηφίστηκε ο Ν. 4547 (13/12/18 δημοσιεύτηκε ο κανονισμός λειτουργίας τους) που μεταξύ άλλων, κατάργησε τα ΚΕΔΔΥ (Κέντρα Διαφοροδιάγνωσης, Διάγνωσης και Υποστήριξης), αντικαθιστώντας τα από τα ΚΕΣΥ (Κέντρα Συμβουλευτικής και Εκπαιδευτικής Υποστήριξης) και αλλάζοντας τον τρόπο παραπομπής και υποστήριξης των μαθητών με αναπηρίες ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες από τις υπηρεσίες του Υπ. Παιδείας. Ο Ν. 4547 καθιέρωσε νέους ρόλους και άλλαξε τη φυσιογνωμία του νέου θεσμού, σε σύγκριση με τον παλιό, ως ενδιάμεσου φορέα μεταφοράς και υλοποίησης της επιχειρούμενης εκπαιδευτικής πολιτικής προς τα σχολεία, με παράλληλες πιθανά αρμοδιότητες εποπτείας και άτυπου ελέγχου σε αυτά.
Με τον 4547/2018, ομάδα ευθύνης των ΚΕΣΥ είναι όλοι οι μαθητές, δηλαδή ένας μεγαλύτερος αριθμός σε σύγκριση με το παρελθόν, όπου τα πρώην ΚΕΔΔΥ είχαν στην ευθύνη τους μαθητές με αναπηρία ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Τα ΚΕΣΥ θα διερευνούν εκπαιδευτικές και ψυχοκοινωνικές ανάγκες, θα διενεργούν αξιολογήσεις, θα σχεδιάζουν και θα υλοποιούν εκπαιδευτικές και ψυχοκοινωνικές παρεμβάσεις και δράσεις επαγγελματικού προσανατολισμού, θα υποστηρίζουν το συνολικό έργο των σχολικών μονάδων, θα διενεργούν ενημερώσεις, επιμορφώσεις και δράσεις ευαισθητοποίησης του κοινωνικού συνόλου. Όλα αυτά τη στιγμή που καλούνται να εξυπηρετήσουν μεγαλύτερο μέρος μαθητικού πληθυσμού και να ανταποκριθούν σε μεγαλύτερο εύρος αιτημάτων, χωρίς την ανάλογη αύξηση στο μόνιμο προσωπικό (ο προηγούμενος νόμος (3699/2008) προέβλεπε πλήρη διεπιστημονική ομάδα/10.000 μαθητές, που ποτέ δεν υλοποιήθηκε). Με αυξημένο αριθμό ευθύνης μαθητών, πόσες διεπιστημονικές ομάδες θα χρειαστούν; Η εμπειρία αναμονής 2 και 3 ετών των πρώην ΚΕΔΔΥ θα μεγαλώσει, καθώς, εκτός όλων των άλλων, εκκρεμούν λίστες αιτημάτων από την προηγούμενη περίοδο. Επιπροσθέτως οι εκπαιδευτικοί Ε.Α. και Ε.Ε.Π. των ΚΕΣΥ επιφορτίζονται με αρμοδιότητες και καθήκοντα πέραν αυτών για τα οποία είχαν τοποθετηθεί, όπως προβλεπόταν, οργανικά, με απόσπαση ή ως αναπληρωτές για την ανάληψη καθηκόντων που σχετίζονται με σαφή στόχευση τη φυσιογνωμία και την υποστήριξη της Ειδικής Αγωγής.
Ο ν. 4547 αφήνει γκρίζες ζώνες για τον χρόνο υλοποίησης των δράσεων που ορίζονται στις διατάξεις του, βάζοντας ταυτόχρονα πολλά προαπαιτούμενα για την «άφιξη» των μαθητών στο ΚΕΣΥ, και μηδενίζοντας τους χρόνους μετακίνησης υπαλλήλων των ΚΕΣΥ (αλλά και τα έξοδα μετακίνησής τους) στις επαρχιακές περιοχές, όταν θα καλούνται να υποστηρίζουν σχολικές μονάδες μακριά από την έδρα τους. Εγείρονται μεγάλα ερωτήματα για το πώς θα καλυφτούν οι επιστημονικές ανάγκες των εργαζομένων στα ΚΕΣΥ, όταν η μόνη πρόβλεψη-υποχρέωση του κράτους εστιάζεται στην εξαγγελία για επιμόρφωση των ψυχολόγων σε αξιολογικά εργαλεία νοημοσύνης, αφήνοντας διάτρητη την ανάγκη για ουσιαστική επιμόρφωση (δημόσια και δωρεάν και με την ευθύνη των παν/μίων). Τα σχεδιαζόμενα και φημολογούμενα βραχύχρονα σεμινάρια κάποιων ωρών δια ζώσης ή μέσω Η/Υ δεν μπορούν σε καμιά περίπτωση να καλύψουν τις ουσιαστικές επιμορφωτικές ανάγκες των συναδέλφων στα ΚΕΣΥ.
Αρκετά ΚΕΔΔΥ, κυρίως μεγάλων πόλεων, είχαν έλλειψη χώρων, υλικοτεχνικής υποδομής (Η/Υ, αναλώσιμων, εργαλείων αξιολόγησης κ.α.) και καθαριότητας. Τα παραπάνω άλυτα προβλήματα των πρώην ΚΕΔΔΥ αποτέλεσαν και την «προίκα» από πλευράς κυβέρνησης στους νέους θεσμούς, η οποία φαίνεται ότι θα αυξηθεί μέσω των συγχωνεύσεων περισσότερων υπηρεσιών στο οργανόγραμμά τους. Παρά την ίδρυση σε 9 διευθύνσεις εκπ/σης (Αττική, Θεσσαλονίκη, Αχαΐα) επιπλέον ΚΕΣΥ, η ίδρυση δεν συνοδεύτηκε από τη στελέχωση και τη λειτουργία τους, καθώς μόνο ένα έχει χώρο στέγασης. Η διαχρονική απουσία διοικητικού προσωπικού των πρώην ΚΕΔΔΥ, και των νυν ΚΕΣΥ, θα επιβαρύνει ως φαίνεται το όποιο έργο των νέων θεσμών, με όγκο δουλειάς που καμία σχέση δεν έχει με το έργο των εργαζομένων. Ήδη παρατηρείται το φαινόμενο Προϊστάμενοι νέων ΚΕΣΥ να προΐστανται σε υπηρεσίες χωρίς προσωπικό και κτίρια.
Το κύριο ερώτημα ΩΣΤΟΣΟ είναι: Πώς θα ανταποκρίνονται τα ΚΕΣΥ στα αιτήματα υποστήριξης των μαθητών με αναπηρίες ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, όταν ο ρόλος τους αλλάζει και η διεπιστημονική τους ομάδα αποδεκατίζεται;
Με το νόμο 4547 η διάγνωση και η διεπιστημονική ομάδα καταργείται, ή γίνεται «ευέλικτη» και προσαρμόζεται κατά περίπτωση, τόσο ως προς τη σύνθεση όσο και τη λειτουργία: Η ΣΤΑΘΕΡΗ, δηλαδή, πενταμελής διεπιστημονική ομάδα (αποτελούμενη από εκπαιδευτικό, ψυχολόγο, κοινωνικό λειτουργό, λογοθεραπευτή και παιδοψυχίατρο ή παιδίατρο με εξειδίκευση στην παιδονευρολογία ή παιδονευρολόγο) αντικαθίσταται από «ευκαιριακές» ομάδες υποστήριξης, που συγκροτούνται ανάλογα με το αίτημα και διαρκούν μέχρι τη διεκπεραίωσή του. Στις νέες ομάδες, ειδικότητες απαραίτητες για τους μαθητές με αναπηρίες ή/και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες καταργούνται (πχ. των παιδοψυχιάτρων), ενώ άλλων ο ρόλος υποβαθμίζεται (όπως των λογοθεραπευτών που δεν προβλέπονται σε όλα τα ΚΕΣΥ).
Ο νόμος εσκεμμένα αγνοεί ότι οι δυσκολίες των μαθητών δεν είναι πάντα κοινωνικού χαρακτήρα, αλλά έχουν και εγγενείς αιτιάσεις που μόνο μια διεπιστημονική ομάδα (μέσω της διάγνωσης) μπορεί να αποκαλύψει, συμβάλλοντας στη σωστά σχεδιασμένη εκπαιδευτική παρέμβαση και αξιοποιώντας τον σχολικό χρόνο προς όφελος του μαθητή. Η κατάργηση των (ήδη ελάχιστων) παιδοψυχιάτρων, ο μη επαρκής αριθμός λογοθεραπευτών (τόσο σημαντικής ειδικότητας κυρίως στην προσχολική ηλικία και όχι μόνο), εργοθεραπευτών, φυσικοθεραπευτών κ.α., θα οδηγήσει σε χρονοβόρες ιατρικού χαρακτήρα διαδρομές (είτε δημόσιες, με μεγάλο χρόνο αναμονής, είτε ιδιωτικές με μεγάλο οικονομικό κόστος και αμφίβολης αποδοχής, μέχρι στιγμής… από το δημόσιο σχολείο). Αυτές οι επιλογές των οικογενειών ωστόσο, δεν θα παρέχουν την αναγκαία εκπαιδευτική ανάλυση που έχουν ανάγκη οι εκπαιδευτικοί ειδικής αγωγής και οι επιστήμονες του χώρου για τον σχεδιασμό των παρεμβάσεων τους.
Η κυβέρνηση προχώρησε στη νομοθετική εφαρμογή των εκπαιδευτικών οδηγιών ΕΕ-ΟΟΣΑ αναφορικά με την ειδική εκπαίδευση, θεωρώντας ότι η έννοια της αναπηρίας και των ειδικών εκπαιδευτικών αναγκών μπορούν να ιδωθούν κάτω από το πρίσμα της «κοινωνικής κατασκευής», δημιουργώντας και απαιτώντας «κουλτούρα ευελιξίας και λειτουργικότητας» από τα σχολεία, τους εκπαιδευτικούς και τους εργαζόμενους στα ΚΕΣΥ, βάζοντας τις βάσεις της «αυτονομίας» ενός εκάστου εκπαιδευτικού πλαισίου, το οποίο θα αξιολογείται για την ικανότητα επίλυσης των προβλημάτων που το κράτος με στόχευση δημιουργεί. Την ίδια στιγμή καθιερώνει διαρκή και ασφυκτικό έλεγχο των ΚΕΣΥ από τα ΠΕΚΕΣ. Επιπλέον η κυβέρνηση επιχειρεί να υλοποιήσει το νέο νόμο, μέσω διαρροών και προφορικών οδηγιών, παρά τις δικαιολογημένες αντιδράσεις εκπαιδευτικών που ενσκήπτουν. Δρομολογούνται διαδικασίες προγραμματισμού και αποτίμησης του έργου των νέων ΚΕΣΥ-στο μέσο της σχολικής χρονιάς, χωρίς να έχουν λυθεί στοιχειωδώς τα πολλαπλά προβλήματα της νέας λειτουργίας τους, ως προπομπός και πιλοτική εφαρμογή μέσω των ΚΕΣΥ της «αυτοαξιολόγησης» των σχολείων.
Συμπερασματικά, ο Ν. 4547/2018, όχι απλά δεν μπορεί να συμβάλλει, όπως υποκριτικά διακηρύσσουν υπουργοί και υπηρεσιακοί παράγοντες, στην εκπαίδευση των μαθητών με αναπηρία ή και ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες με βάση τις ανάγκες τους, αλλά ναρκοθετούν τις κατακτήσεις προηγούμενης περιόδου. Οι νέες υπηρεσίες κινδυνεύουν, αντικαθιστώντας τις υποστηρικτικές δομές που υπήρχαν (με όλα τα γνωστά τους προβλήματα), να μετατρέψουν την εκπαιδευτική υποστήριξη σε μια γραφειοκρατική και χρονοβόρα διαδικασία ανταλλαγής «εκθέσεων», «προγραμμάτων», προτάσεων, κ.α. μεταξύ σχολείων, ιατροπαιδαγωγικών κέντρων και άλλων υπηρεσιών (π.χ. ΠΕΚΕΣ κ.α.).
Απαιτούμε:
- Κατάργηση του ν. 4547/2018 και όλων των νόμων που διαλύουν την ειδική αγωγή και εκπαίδευση.
- Κάλυψη όλων των κενών στην ειδική αγωγή με μόνιμους μαζικούς διορισμούς όλων των αναπληρωτών με βάση το πτυχίο και την προϋπηρεσία.
- Έγκαιρη διάγνωση των μαθητών χωρίς προαπαιτούμενα βραχυχρόνια προγράμματα. Ίδρυση και λειτουργία δημόσιων και δωρεάν δομών διάγνωσης, αξιολόγησης και υποστήριξης μαθητών και γονέων, υπαγόμενες στο υπουργείο Παιδείας, στελέχωσή τους με όλο το αναγκαίο μόνιμο προσωπικό (εκπαιδευτικό, ειδικό εκπαιδευτικό και διοικητικό), και ουσιαστική επιμόρφωσή τους. Οι δομές αυτές θα πρέπει να έχουν στην ευθύνη τους μικρό αριθμό σχολείων και μαθητών, προκειμένου να μπορέσουν να ανταποκριθούν τόσο στο έργο της έγκαιρης διάγνωσης όσο και στο έργο της εκπαιδευτικής υποστήριξης.
- Η ΔΟΕ να κηρύξει Απεργία – Αποχή από τις διαδικασίες προγραμματισμού και αποτίμησης του εκπαιδευτικού έργου και από τη συγκρότηση των ομάδων εκπαιδευτικής υποστήριξης, που όχι απλά υποβαθμίζουν την ειδική αγωγή, αλλά αλλάζουν όλη τη φιλοσοφία και τον προσανατολισμό της, πλήττουν τα μορφωτικά δικαιώματα των μαθητών και τα εργασιακά δικαιώματα των εκπαιδευτικών.
Καλούμε τους συλλόγους διδασκόντων να μη συγκροτήσουν ομάδες εκπαιδευτικής υποστήριξης και να προχωρήσουν στη διαδικασία των περιγραφικών εκθέσεων αξιολόγησης όπως γινόταν μέχρι τώρα!
Καλούμε όλους τους συλλόγους ΠΕ να πάρουν αποφάσεις απεργίας-αποχής από τις διαδικασίες που προβλέπονται στο ν.4547.
