H αξιολόγηση ante portas
Τα ψέματα τελείωσαν. Με τις δηλώσεις του ο Υπουργός Παιδείας Γαβρόγλου, από τις πρώτες μέρες που ανέλαβε, το είπε καθαρά: «ας μην φοβόμαστε τη λέξη αξιολόγηση». Σηκώνουμε λοιπόν τα μανίκια και συνεχίζουμε από κει που το άφησαν οι προηγούμενοι. Η (αυτο)αξιολόγηση σχολείων και εκπαιδευτικών είναι προ των πυλών, υπουργός και κουαρτέτο δώσανε τα χέρια , οι υποσχέσεις δόθηκαν, τα σχέδια είναι έτοιμα και εντός των ημερών θα ανακοινωθούν. Η υλοποίηση του τρίτου μνημονίου στην εκπαίδευση και των οδηγιών ΕΕ και ΟΟΣΑ πρέπει να προχωρήσει με γρήγορους ρυθμούς, δεν υπάρχει κανένα περιθώριο καθυστέρησης. Πρέπει οι θεσμοί να μας αξιολογήσουν θετικά. Και για να γίνει αυτό, εκτός των άλλων, πρέπει η κυβέρνηση να δώσει χειροπιαστά δείγματα γραφής του βασικού πυλώνα των συντηρητικών αναδιαρθρώσεων και στην εκπαίδευση, που δεν είναι άλλη από την αξιολόγηση σχολείων και εκπαιδευτικών. Το πλαίσιο εξάλλου και τα χρονοδιαγράμματα έχουν τεθεί και από τα πορίσματα του διαβόητου «Εθνικού Διαλόγου» για την Παιδεία, που βασικός της αρχιτέκτονας είναι ο νυν υπουργός Παιδείας.
Η « Έκθεση παρακολούθησης της εκπαίδευσης και της κατάρτισης του 2016» για την Ελλάδα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, δεν μασά τα λόγια της, βάζει τους στόχους ξεκάθαρα και στυγνά:
«Στο Μνημόνιο Συνεννόησης που συνήφθη τον Αύγουστο του 2015 στο πλαίσιο του τρίτου προγράμματος οικονομικής προσαρμογής, η εκπαίδευση αποτελεί μέρος της μελλοντικής εθνικής αναπτυξιακής στρατηγικής. Στο κείμενο αναφέρεται ότι ο ΟΟΣΑ θα κληθεί να προβεί σε επανεξέταση στου ελληνικού εκπαιδευτικού συστήματος…….που πρέπει να καλύψει όλα τα επίπεδα της εκπαίδευσης, μεταξύ άλλων… τα περιθώρια για περαιτέρω εξορθολογισμό τάξεων και σχολείων, την αποδοτικότητα και την αυτονομία των δημόσιων εκπαιδευτικών μονάδων, την ενίσχυση της καινοτομίας και της επιχειρηματικότητας, την αξιολόγηση των σχολείων και των εκπαιδευτικών…»
Μέσα σε λίγες γραμμές, όλη η ατζέντα της νεοσυντηρητικής/νεοφιλελεύθερης επέλασης στη δημόσια εκπαίδευση. Λέξεις – κλειδιά η αυτονομία, η αποδοτικότητα, η αξιολόγηση, ο εξορθολογισμός. Το δημόσιο σχολείο πρέπει να λειτουργεί με το μοντέλο της αγοράς, πρέπει να υιοθετήσει τα κριτήρια του ιδιωτικού τομέα. Με «αυτονομία» για να αναζητά πόρους για τη λειτουργία του αφού πρέπει να μειωθούν στο ελάχιστο οι κρατικές δαπάνες για τη δημόσια εκπαίδευση. Με «αποδοτικότητα», αφού ότι απομείνει από τις δημόσιες δαπάνες για την εκπαίδευση είναι «επένδυση» που πρέπει να πιάνει τόπο και ο τραγικά μειωμένος αριθμός των εκπαιδευτικών πρέπει να δίνει μέχρι εξαντλήσεως και την τελευταία ικμάδα της ψυχικών και σωματικών του αποθεμάτων για τη λειτουργία του σχολείου. Με «εξορθολογισμό», αφού διαπιστώνουν ότι δεν ήταν αρκετές οι καταργήσεις και οι συγχωνεύσεις των σχολείων που έγιναν την εποχή της Διαμαντοπούλου. Και τέλος με αξιολόγηση, για να υπάρχει η απόλυτη πειθάρχηση, ο απόλυτος έλεγχος του παιδαγωγικού μας ρόλου σύμφωνα με τις επιταγές της εξουσίας, για να μετατίθεται σε εμάς η ευθύνη της διάλυσης της δημόσιας εκπαίδευσης. Για να μπορούν να μετρούν «αποτελέσματα» και «επιδόσεις» και να παίρνουν ανάλογα μέτρα.
Δεν μπορεί να υπάρχει πια καμιά αυταπάτη: οι απαιτήσεις των θεσμών για «εξαντλητική και αυστηρή αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προσωπικού για να απολυθούν οι ακατάλληλοι», όπως διατυπώθηκαν στις συναντήσεις με το Φίλη και το Γαβρόγλου, η απόλυση των «επίορκων» και η μισθολογική και βαθμολογική στασιμότητα για όσους έχουν τρεις αρνητικές αξιολογήσεις που ζητούν οι δανειστές για το συνολικό δημόσιο, οι «συστάσεις» της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, τα πορίσματα του «διαλόγου», τα νομοσχέδια για την «κινητικότητα» και τις μετακινήσεις των δημοσίων υπαλλήλων, οι οποίες θα γίνονται και αυτές μετά από αξιολόγηση οργανισμών και προσωπικού, είναι όλα κομμάτια ενός παζλ που καταλήγουν σε ένα και μοναδικό στόχο: στις απολύσεις, στην υποχρεωτική κινητικότητα, στην ακόμα μεγαλύτερη συρρίκνωση του δημόσιου σχολείου.Το νομοθετικό πλαίσιο υπάρχει. Είναι ο νόμος 4142/13 για την «Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Εκπαίδευση», τη γενική αρχή που εποπτεύει την αξιολόγηση και που δεν έχει καταργηθεί, είναι ο νόμος 3848/10 για την «Αναβάθμιση του ρόλου του εκπαιδευτικού και καθιέρωση κανόνων αξιολόγησης και αξιοκρατίας στην εκπαίδευση». Όπως επίσης είχε δηλώσει ο πρώην υπουργός Παιδείας στη Βουλή πριν μερικούς μήνες «το Προεδρικό Διάταγμα 152 για την ατομική αξιολόγηση των εκπαιδευτικών τυπικά βρίσκεται σε ισχύ». Το οπλοστάσιο είναι έτοιμο.
Αυτοαξιολόγηση: ένοχοι οι εκπαιδευτικοί και όχι η αντιεκπαιδευτική πολιτική!
Πρώτο βήμα στα παραπάνω θα είναι η «αυτοαξιολόγηση της σχολικής μονάδας». Η καρδιά της λογικής της είναι ότι η σχολική μονάδα είναι ο βασικός φορέας βελτίωσης της παρεχόμενης εκπαίδευσης ενώ οι εκπαιδευτικοί, οι μαθητές και οι γονείς με τις δράσεις τους είναι υπεύθυνοι για την αποτελεσματικότερη οργάνωση της διοίκησης και της διαχείρισης της σχολικής μονάδας. Μετά από εφτά χρόνια μνημονίων και συντηρητικών αναδιαρθρώσεων στην εκπαίδευση, μετά από χρόνια μηδενικών διορισμών, δραματικής μείωση του εκπαιδευτικού προσωπικού και αύξησης της ελαστικής εργασίας, μετά από τις συνεχείς μειώσεις των δημόσιων δαπανών για την παιδεία, την κυριαρχία των προγραμμάτων ΕΣΠΑ που καθορίζουν μορφές και περιεχόμενα, και μετά από τις υπουργικές αποφάσεις για το «ενιαίο» ολοήμερο δημοτικό και νηπιαγωγείο που έχουν διαλύσει δημοτικά και νηπιαγωγεία, εκπαιδευτικούς και μαθητές, θα έρθει για μια ακόμα φορά το υπουργείο Παιδείας να δείξει με το δάχτυλο τους εκπαιδευτικούς αν το σχολείο «δεν υλοποιεί τους στόχους του»!
Όπως και το 2013, έτσι και τώρα, νυν και πρώην στελέχη του υπουργείου Παιδείας μας υπενθυμίζουν τα «οφέλη» της πιλοτικής εφαρμογής της αυτοαξιολόγησης σε σχολικές μονάδες που εφαρμόστηκε το 2010! Κουβέντα για τη συνολική και αποφασιστική μάχη των εκπαιδευτικών στην προσπάθεια του Αρβανιτόπουλου το 2013, που τελικά απέτρεψε τα σχέδιά της τότε κυβέρνησης για τη γενικευμένη εφαρμογή της αξιολόγησης στα σχολεία! Βέβαια είναι λογικό να θέλει να ξεχάσει η τωρινή ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και τα νυν στελέχη της εκπαίδευσης τι έγινε τότε. Έτσι γίνεται όταν πηγαίνεις από την πλευρά της μάχιμης εκπαίδευσης στην πλευρά της εξουσίας. Οι εκπαιδευτικοί όμως δεν ξεχνάμε ότι με πρωτοφανέρωτη μαζικότητα, συλλογικότητα και αποφασιστικότητα δώσαμε τη μάχη σχολείο το σχολείο σε ολόκληρη τη χώρα. Δεν ξεχνάμε τις μάχες που δώσαμε χιλιάδες εκπαιδευτικοί έξω από το Υπουργείο Παιδείας ενάντια στα ΜΑΤ και στην καταστολή στα σεμινάρια των στελεχών της εκπαίδευσης για την εφαρμογή της αξιολόγησης, όπως και το σύνολο σχεδόν των αντίστοιχων σεμιναρίων των διευθυντών των σχολείων. Και δεν πρέπει να έχουμε καμία αμφιβολία ότι το έργο θα επαναληφθεί: ήδη το υπουργείο ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει την ατομική αξιολόγηση από τα στελέχη της εκπαίδευσης, ξεκινώντας από τους Περιφερειακούς Διευθυντές και καταλήγοντας στους διευθυντές των σχολικών μονάδων. Μπορεί να έχει κανένας την αυταπάτη ότι αυτό δεν σημαίνει και τη δική μας ατομική αξιολόγηση;
Όπως και τότε, έτσι και τώρα δεν θα τους κάνουμε τη χάρη! Δεν θα επιτρέψουμε στην κυβέρνηση να «μας ζητήσεικαι τα ρέστα» γιατί δήθεν δεν «πιάσαμε τους στόχους», γιατί δεν «ανταποκριθήκαμε στους δείκτες».
Με τρόπο συλλογικό και αποφασιστικό, πρέπει να δώσουμε τη μάχη ενάντια σε μια διαδικασία που θέλει ουσιαστικά να μας κάνει συνένοχους στη διάλυση του δημόσιου σχολείου. Πρέπει για μια ακόμα φορά να υψώσουμε το μπόι μας απέναντι στην πολιτική που διαλύει τα σχολεία και τις ζωές μας. Και θα το κάνουμε! Μέσα από τα σωματεία μας και τις συλλογικές μας διαδικασίες, να ετοιμαστούμε από τη τώρα για τη μάχη που έχουμε μπροστά μας!
