33 χρόνια μετά – Νίκος Τεμπονέρας, το χρονικό των αγώνων και της θυσίας. Ανανεωμένο αφιέρωμα στο κίνημα που ανέτρεψε έναν υπουργό και ένα νομοσχέδιο (κείμενα, φωτό, βίντεο)

Πριν 33 χρόνια, στις 9 Ιανουαρίου του 1991, πάγωνε όλη η Ελλάδα, διαβάζοντας στα πρωτοσέλιδα των εφημερίδων ότι ο καθηγητής Νίκος Τεμπονέρας είχε πέσει νεκρός στην Πάτρα το προηγούμενο βράδυ. Οι Κένταυροι, που μαζί με τους “Rangers” συγκροτούσαν τα παρακρατικά τραμπούκικα τάγματα εφόδου της ΟΝΝΕΔ, της νεολαίας της ΝΔ, από το πρωί της 8^ης Ιανουαρίου περιφέρονται στα σχολεία της Πάτρας και επιχειρούν ανακατάληψη των σχολείων. Τα καταφέρνουν το βράδυ στο 3^ο-7^οΓυμνασίο – Λύκειο της πόλης, στο σχολικό συγκρότημα «Βουδ». Καθηγητές και γονείς έτρεξαν να συμπαρασταθούν στους μαθητές. Οι τραμπούκοι επιτίθενται εκσφενδονίζοντας τσιμεντόλιθους και άλλα αντικείμενα. Από επίθεση με σιδερολοστό των ΟΝΝΕΔιτώνΚαλαμπόκα και Μαραγκού, χτυπιέται θανάσιμα στο κεφάλι ο μαθηματικός, μέλος της οργάνωσης Εργατικό Αντιϊμπεριαλιστικό Μέτωπο (ΕΑΜ) και των Αγωνιστικών Παρεμβάσεων, Νίκος Τεμπονέρας.

Χειμώνας του 1990. Ο υπουργός Παιδείας της ΝΔ Κοντογιαννόπουλος φέρνει στη βουλή ένα αντιδραστικό, νεοφιλελεύθερο και οπισθοδρομικό νομοσχέδιο, που αναστατώνει όλη την εκπαιδευτική κοινότητα. Ήταν ο «πρωτοπόρος» της μεγάλης προσπάθειας όλων των κυβερνήσεων που ακολούθησαν μέχρι σήμερα, που άνοιξε την πόρτα του νεοφιλελευθερισμού στην εκπαίδευση, των ταξικών φίλτρων επιλογής, αλλά και της περικοπής των μέχρι τότε δημοκρατικών κατακτήσεων του μαχόμενου εκπαιδευτικού κινήματος στην παιδεία. Ταυτόχρονα, επιδίωξε την εγκαθίδρυση ενός νέου ολοκληρωτισμού στη μαθητική νεολαία και το κίνημά της, με απόπειρες ελέγχου, πειθάρχησης και «ελληνοχριστιανικής αγωγής» της νεολαίας. Στο νομοσχέδιο προβλέπονταν: εξετάσεις από το Γυμνάσιο στο Λύκειο, κατάργηση των αδικαιολόγητων απουσιών, κατάργηση των 15μελών συμβουλίων, πειθαρχικός έλεγχος της εξωσχολικής ζωής με pointsystem, επανακαθιέρωση της πρωινής προσευχής, της έπαρσης της σημαίας και του υποχρεωτικού εκκλησιασμού 3 φορές τον χρόνο, επιβολή ομοιόμορφης ενδυμασίας, κατάργηση του πανεπιστημιακού ασύλου και των δωρεάν συγγραμμάτων, χρονικό όριο στις πανεπιστημιακές σπουδές, λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ και εξίσωση των ΑΕΙ με τα κολλέγια, περικοπές κοινωνικών παροχών σε φοιτητές κ.ά.

Αρχικά οι φοιτητές και στη συνέχεια και οι μαθητές ξεσηκώνονται. Το 70% των σχολείων της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης τελούσε υπό κατάληψη! Τα συλλαλητήρια σε όλη την Ελλάδα ήταν μαζικά και ενθουσιώδη. Η κυβέρνηση ευελπιστούσε ότι μετά τις γιορτές οι καταλήψεις θα εκτονώνονταν, αλλά έπεσε έξω. Το πανεκπαιδευτικό κίνημα συνέχισε με μεγαλύτερη ένταση. Οι καθηγητές με στάσεις εργασίας βρίσκονται έξω από τα σχολεία και συμπαρίστανται στις/στους μαθήτριες/ές. Αρνούνται να βάλουν απουσίες στις/στους καταληψίες μαθητ(ρι)ες και διώκονται πειθαρχικά από τον ίδιο τον υπουργό Παιδείας!

Η κοινοβουλευτική αριστερά – ο Συνασπισμός της Αριστεράς και της Προόδου (ΚΚΕ και ΕΑΡ) – δεν δείχνει να αντιλαμβάνεται την βαθιά αντίθεση του πανεκπαιδευτικού κινήματος προς την κυβερνητική πολιτική, το μέγεθος και το μεγαλείο του κινήματος και δεν δίνει απλόχερα την υποστήριξή της. Μετά την συνάντηση με τον πρωθυπουργό Μητσοτάκη, ο Γρηγόρης Φαράκος, Γεν. Γραμματέας του ΚΚΕ, ζητάει απλά «μια κάποια αναστολή της εφαρμογής των ΠΔ», καθώς «τα σχολεία πρέπει να λειτουργούν» ενώ ο Ριζοσπάστης, μετά την απόσυρση επιμέρους άρθρων του ΠΔ, κυκλοφορεί στις 16/12/90 με πρωτοσέλιδο «ο αγώνας δικαιώνεται»!

Τη δολοφονία του Τεμπονέρα ακολούθησε μεγάλη πολυήμερη λαϊκή εξέγερση σε Πάτρα, Αθήνα και σε όλη την Ελλάδα, ενάντια στον αυταρχισμό και την κρατική καταστολή, η πρόκληση πυρκαγιάς από δακρυγόνα στο κατάστημα Κ. Μαρούσης και ο θάνατος 4 ανθρώπων, αφού η αστυνομία παρεμπόδιζε την πυροσβεστική να πλησιάσει, η παραίτηση του υπουργού και η αντικατάστασή του από τον Γ. Σουφλιά που του ανατέθηκε το έργο της “πυρόσβεσης” και η απόσυρση όλου του νομοσχεδίου.

Οι φυσικοί αυτουργοί της δολοφονίας Τεμπονέρα σχεδόν αθωώθηκαν με εξαίρεση τον Καλαμπόκα που έμεινε στην φυλακή μόνο 7 χρόνια και βρέθηκε τελικά σε διευθυντική θέση της Εθνικής Τράπεζας Βόλου. Για τους ηθικούς αυτουργούς ούτε κουβέντα.

33 χρόνια μετά, η κυβέρνηση της  ΝΔ, με όλο το αστικό πολιτικό σύστημα και κόμματα (ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ) και σε άμεση σύμπνοια με τις ακροδεξιές παραφυάδες του, με σύμμαχο τα συστημικά ΜΜΕ επιχειρεί για μια ακόμη φορά να επιβάλει τη νεοφιλελεύθερη πολιτική της, την πολιτική της ΕΕ, του ΟΟΣΑ και του κεφαλαίου.

33 χρόνια μετά με έναν καταιγισμό νομοσχεδίων, η κυβέρνηση επιχειρεί να αλλάξει τον χαρακτήρα και το DNA του δημόσιου σχολείου και πανεπιστημίου. Με οδηγό την αξιολόγηση, με κριτήριο την κερδοφορία του κεφαλαίου και παραβιάζοντας το άρθρο 16 του Συντάγματος επιχειρεί να επιβάλει τη λειτουργία ιδιωτικών ΑΕΙ. Την ίδια ώρα με το νομοσχέδιο για την επαγγελματική εκπαίδευση δίνει βορρά στους ιδιώτες, στο μεγάλο και το μικρό κεφάλαιο, την δημόσια τεχνική και επαγγελματική εκπαίδευση.

33 χρόνια μετά η κυβέρνηση της ΝΔ και σύσσωμο το αστικό πολιτικό σύστημα έχουν εμπλακεί ενεργά στην πολεμική μηχανή του ΝΑΤΟ μετέχοντας ουσιαστικά στην εκστρατεία του για την επιβολή της σιδερένιας θέλησης του στην νοτιοανατολική Μεσόγειο στηρίζοντας το κράτος απαρτχάιντ -δολοφόνο του Ισραήλ στην εθνοκάθαρση του Παλαιστινιακού λαού που αγωνίζεται εδώ και δεκαετίες για γη και ελευθερία.

Ταυτόχρονα με βάση τον σχεδιασμό της η κυβέρνηση επιχειρεί να βαθαίνει ακόμη περισσότερο την ταξικότητα  εκπαίδευσης επιβάλλοντας το εθνικό απολυτήριο, καθιστώντας την τράπεζα θεμάτων και τις εξετάσεις κύριο μοχλό περιθωριοποίησης δεκάδων χιλιάδων μαθητών και μαθητριών εκτός γενικής μόρφωσης και λυκείου. Η δε ΕΒΕ έχει αποκλείσει ήδη δεκάδες χιλιάδων νέων από την πρόσβαση στα ΑΕΙ οδηγώντας τους ταυτόχρονα στις δαγκάνες των επιχειρήσεων -κολλεγίων και παραρτημάτων αλλοδαπών ΑΕΙ. Το παζλ έρχεται να συμπληρώσει η επιδίωξη της κυβέρνησης να επιβάλει την ελεύθερη επιλογή σχολείων από τους γονείς ολοκληρώνοντας με αυτόν τον τρόπο την αξιολογικό πλέγμα.

Υψώνουμε τείχος αγώνα για τα σύγχρονα μορφωτικά και εργασιακά μας δικαιώματα, για τα κοινωνικά αγαθά, τις ελευθερίες!

33 χρόνια μετά δεν καλούμε σε μνημόσυνο. Ο Νίκος Τεμπονέραςείναι το σύμβολο του συλλογικού ανθρώπου που υπερασπίζεται χωρίς όρους και προϋποθέσεις το δικαίωμα του αγώνα για την ανατροπή της κοινωνικής βαρβαρότητας και την επικράτηση του δίκιου. Είναι ο εργαζόμενος που υπερασπίστηκε τον συλλογικό αγώνα, που δε φοβήθηκε και δεν έσκυψε το κεφάλι, δεν λογοδότησε στη διοίκηση, στην εξουσία, στους νοικοκυραίους της εποχής και στους φασίστες, δίνοντας την ίδια τη ζωή του. Είναι ο Δάσκαλος που «υπερασπίστηκε το παιδί για να υπάρχει ελπίδα», ξεπερνώντας τους τοίχους της σχολικής αίθουσας και μιας δημοσιοϋπαλληλικής διδασκαλίας.

Απέναντι στην βάρβαρη επίθεση του κεφαλαίου και στην προσπάθεια της κυβέρνησης της ΝΔ και όλων των μέχρι τώρα κυβερνήσεων (ΝΔ-ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ) για την επιβολή ταξικών φίλτρων διαλογής, κατηγοριοποίησης και απόρριψης μαθητών, εκπαιδευτικών και σχολείων μέσα από την αξιολόγηση – αυτοαξιολόγηση, επιδιώκοντας τον έλεγχο του συνδικαλισμού και την απαγόρευση απεργιών και διαδηλώσεων μέσα από τον νόμο Χατζηδάκη και Γεωργιάδη, ξηλώνοντας ό,τι έχει απομείνει από εργατικά – συνταξιοδοτικά δικαιώματα, οδηγώντας στην φτώχεια και στην επιβίωση την πλειοψηφία του εργαζόμενου κόσμου, την ώρα που το μεγάλο κεφάλαιο (τράπεζες, ενέργεια, φαρμακοβιομηχανίες, πολεμική βιομηχανία κλπ) βλέπει τα πλούτη του να εκτοξεύονται, διεκδικούμε με τους αγώνες του λαού και της νεολαίας ένα δημόσιο και δωρεάν σχολείο για όλα τα παιδιά χωρίς διαχωρισμούς και διακρίσεις, για την ανατροπή των πολιτικών κυβέρνησης-Ε.Ε.-ΟΟΣΑ, για αύξηση των δαπανών για την παιδεία, για μόνιμους μαζικούς διορισμούς, για μόρφωση, δουλειά και ζωή με δικαιώματα.

Δεν υπάρχει ειρήνη χωρίς δικαιοσύνη

Ο ΝΙΚΟΣ ΤΕΜΠΟΝΕΡΑΣ ΖΕΙ

ΜΕ ΠΕΤΡΟΥΛΑ ΛΑΜΠΡΑΚΗ ΜΑΣ ΟΔΗΓΕΙ