ΕΞΟΜΟΙΩΣΗ

του Δημήτρη Μαριόλη

"Το πιο παλιό και το πιο δυνατό συναίσθημα του ανθρώπινου είδους είναι ο φόβος και
το πιο παλιό και δυνατό είδος φόβου είναι ο φόβος για το άγνωστο"
Χ.Φ.Λάβκραφτ

Με ευθύνη πρώτα και κύρια εκείνων που σχεδίασαν, προώθησαν και υλοποίησαν τα προγράμματα εξομοίωσης (πρώτα απ' όλα του πανεπιστημιακού κατεστημένου αλλά και των συνδικαλιστικών ηγεσιών), χιλιάδες δάσκαλοι και οι νηπιαγωγοί βιώνουν ένα πρωτοφανές καθεστώς σχολειοποίησης, αυταρχισμού και εντατικοποίησης. Η συμπεριφορά πολλών πανεπιστημιακών ξεπερνάει τα όρια του αυταρχισμού, οι παρουσίες είναι υποχρεωτικές και το ωράριο εξοντωτικό. Ας αναλογιστούμε ότι πρόκειται για εκπαιδευτικούς που ταυτόχρονα με τις ατελείωτες ώρες παρακολούθησης πρέπει να ανταποκριθούν στο παιδαγωγικό τους έργο - αφού συνεχίζουν να εργάζονται στα σχολεία τους - αλλά και στις οικογενειακές τους υποχρεώσεις. Ούτε καν μια συμβολική αποζημίωση δεν καταβάλλεται στους "εξομοιούμενους" όπως προβλέπεται σε όλες σχεδόν τις διαδικασίες επιμόρφωσης. 

Το πιο σημαντικό όμως ζήτημα αφορά το περιεχόμενο του προγράμματος. Πρόκειται για το ίδιο ακριβώς πρόγραμμα, τα ίδια βιβλία και τις ίδιες μεθόδους που χρησιμοποιούνται και για τους φοιτητές των Παιδαγωγικών Τμημάτων. Ένα πρόγραμμα με έντονα τα χαρακτηριστικά του κοινωνικού συντηρητισμού και της επανάληψης. Αλήθεια με ποια λογική διδάσκονται π.χ. Συγκριτική Παιδαγωγική οι δάσκαλοι που την έχουν ήδη διδαχθεί στις Παιδαγωγικές Ακαδημίες ; Με δυο λόγια θα έλεγε κανείς ότι τα προγράμματα εξομοίωσης δεν αποτελούν μια ουσιαστική επιμορφωτική διαδικασία που να ανταποκρίνεται στις μορφωτικές ανάγκες των εκπαιδευτικών, μια διαδικασία που να παρέχει τα μορφωτικά, ηθικά και κοινωνικά εφόδια σε εκείνους που διαπαιδαγωγούν τις επόμενες γενιές πολιτών.

Στη διαδικασία της εξομοίωσης καλούνται να συμμετέχουν επίσης οι κάτοχοι δεύτερου πτυχίου και οι απόφοιτοι της μετεκπαίδευσης. Αυτό το γεγονός αναιρεί τόσο τη μορφωτική όσο και την επαγγελματική διάσταση της εξομοίωσης, την "ανάγκη" δηλ. να εξομοιωθούν οι διετείς πρώτον για να καλυφθεί το μορφωτικό έλλειμμα και δεύτερον για να εξισορροπηθεί η διαφορά των δυο ετών σπουδών με τα Παιδαγωγικά Τμήματα. Όμως οι απόφοιτοι της μετεκπαίδευσης έχουν ήδη περάσει από διαδικασία εξομοίωσης αφού αποσπάσθηκαν για δυο χρόνια από τα σχολεία τους και ακολούθησαν τα προγράμματα των διδασκαλείων που τα τελευταία χρόνια έχουν προσαρμοστεί με κείνα της εξομοίωσης. Όσο για το επιχείρημα της διαφοράς ετών ακαδημαϊκών σπουδών, οι εκπαιδευτικοί που έχουν και δεύτερο πτυχίο έχουν συνολικά έξι έτη σπουδών και επομένως δεν προκύπτει για την περίπτωσή τους τέτοιου τύπου "έλλειμμα".

Η εξομοιωτική διαδικασία στηρίζεται σε δυο εξαιρετικά ανθεκτικά υλικά : στο χρήμα και στο φόβο. Τα προγράμματα εξομοίωσης στηρίζονται στα ευρωπαϊκά κονδύλια του ΕΠΕΑΕΚ και έχουν φέρει αρκετά δις στα ταμεία των Παιδαγωγικών Τμημάτων. (Περίπου 6 δις δραχμές μέχρι το Δεκέμβρη του '99) Είναι χαρακτηριστικό ότι τα ποσοστά απορρόφησης των σχετικών κονδυλίων είναι από τα υψηλότερα.

Ο "φόβος" για τις - άγνωστες μέχρι τώρα - συνέπειες της κατηγοριοποίησης, το αίσθημα μειονεξίας απέναντι στους απόφοιτους των τετραετών σχολών που καλλιεργήθηκε έντεχνα από συγκεκριμένους κύκλους, η επαναφορά της αξιολόγησης και άλλοι λόγοι οδήγησαν χιλιάδες δάσκαλους και νηπιαγωγούς στα προγράμματα εξομοίωσης. Με βάση τα στοιχεία που τα ίδια τα Παιδαγωγικά Τμήματα δίνουν, 17.582 εκπαιδευτικοί παρακολουθούσαν τα προγράμματα μέχρι τον Οκτώβρη του '99, ενώ άλλοι 13.000 περίπου έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για να παρακολουθήσουν τα νέα προγράμματα.

Οι εξελίξεις αυτές δικαιώνουν το αίτημα των φοιτητικών καταλήψεων του '85-'87 για ελεύθερη πρόσβαση των πτυχιούχων των Παιδ. Ακαδημιών και των Σχολών Νηπιαγωγών στο τρίτο έτος των Παιδαγωγικών Τμημάτων και Τμημάτων Νηπιαγωγών αντίστοιχα, δικαιώνουν όμως και τους αγώνες για αυτόματη διοικητική εξομοίωση.

Επιστροφή