[1], ενώ μονάχα 10% απαντά στη βάση της βελτίωσης. Το υπόλοιπο 12% tτων συναδέλφων που συμμετείχαν στην έρευνα δίνει μεικτές απαντήσεις ή δεν απαντά.

3.2 Τα νέα βιβλία και η ανισότητα των επιδόσεων

Αυτά σε ό,τι αφορά τους στόχους που τα ίδια τα βιβλία έχουν θέσει, γιατί στο ζήτημα της ανισότητας των μαθητικών επιδόσεων (θέμα με το οποίο τα νέα προγράμματα και βιβλία δεν ασχολούνται καν) τα πράγματα είναι πολύ χειρότερα. Εδώ η ζωντανή εκπαίδευση νιώθει ότι η βουλιάζει σε βάλτο. Το 66% των συναδέλφων πιστεύει ότι η ψαλίδα μεταξύ μαθητών υψηλής επίδοσης και μαθητών χαμηλής επίδοσης ανοίγει ακόμα περισσότερο. Το 23% δεν διαπιστώνει κάποια διαφοροποίηση, ενώ μονάχα το 6% θεωρεί ότι η ψαλίδα κλείνει. Η αίσθηση αυτή επιβεβαιώνεται και από μία παραπλήσια ερώτηση που σκοπό είχε τον έλεγχο της εγκυρότητας των απαντήσεων που πήραμε στην πρώτη. Από τις σχετικές απαντήσεις διαπιστώσαμε ότι το 78% πιστεύει ότι τα βιβλία ευνοούν τους μαθητές με υψηλή επίδοση, ενώ μονάχα το 3% πιστεύει ότι ευνοούν τους μαθητές με χαμηλή επίδοση και 15% ότι ευνοεί τους μαθητές με μέτρια επίδοση.

3.3 Τα νέα βιβλία και οι κατ’ οίκον εργασίες

Το ζήτημα της ανισότητας συνδέεται και με το ζήτημα των κατ’ οίκον εργασιών. Όπως είναι λογικό να υποθέσουμε όσο περισσότερη βοήθεια χρειάζονται οι μαθητές από τους γονείς τους για τις κατ’ οίκον εργασίες τους τόσο περισσότερο θα ανοίγει η ψαλίδα που χωρίζει εκείνους που έχουν υψηλές επιδόσεις από εκείνους που έχουν χαμηλές. Η υπόθεση αυτή δεν είναι αυθαίρετη και στηρίζεται τόσο στο μονότονα διαπιστούμενο γεγονός της συνάφειας μεταξύ μορφωτικού κεφαλαίου της οικογένειας και σχολικής επίδοσης, όσο και στην κοινή εμπειρία της παραπαιδείας. Έτσι οι μαθητές που δεν μπορούν να προσδοκούν σε ένα δεύτερο, ιδιωτικό αυτή τη φορά, μάθημα (είτε από τους γονείς που ξέρουν είτε από τους φροντιστές που οι γονείς μπορούν να πληρώσουν) θα βουλιάζουν στην αποτυχία, την ίδια στιγμή που οι μαθητές που μπορούν να επωφεληθούν από αυτό θα μπορούν να παρακολουθούν μια διδασκαλία που τρέχει με ρυθμούς εξοντωτικούς για τις εκπαιδευτικές προσδοκίες των «άτυχων». Όσο το δημόσιο σχολείο επαφίεται στην ιδιωτική διδασκαλία τόσο θα αποτυγχάνει σε μία από τις βασικές του επαγγελίες, την ισότητα ευκαιριών. Τι κάνουν λοιπόν τα βιβλία σε σχέση με αυτό το ζήτημα ή για να το θέσουμε ορθότερα τι νιώθουμε εμείς οι δάσκαλοι/ες που διδάσκουμε μαθηματικά με τα νέα εγχειρίδια ότι συμβαίνει με το ζήτημα αυτό; Η απάντηση δεν είναι καθόλου ενθαρρυντική. Το 80% απαντά ότι τα νέα βιβλία «απαιτούν σε μεγάλο βαθμό την εμπλοκή των γονιών στις κατ’ οίκον εργασίες» ενώ μονάχα το 9% πιστεύει ότι τα νέα βιβλία «καθιστούν ανεξάρτητους τους μαθητές από τη βοήθεια των γονιών τους». Τρίτη επιλογή δεν υπήρχε στο ερωτηματολόγιο και 11% των συναδέλφων προτίμησε να μην απαντήσει. Η διαφορά όμως μεταξύ των δύο απαντήσεων και το ποσοστό που συγκεντρώνει η πρώτη δεν αφήνει περιθώρια αμφιβολίας. Οι δάσκαλοι και οι δασκάλες της πράξης βλέπουμε ότι η δουλειά μας δεν μπορεί να ολοκληρωθεί στο δημόσιο σχολείο, προϋποθέτει την ιδιωτική διδασκαλία. Το χειρότερο μάλιστα είναι ότι η προϋπόθεση αυτή δεν μειώνεται όσο μεγαλώνουν οι μαθητές, γεγονός που θα στήριζε τη σκέψη ότι η βοήθεια στο σπίτι είναι αναπόφευκτη για παιδιά μικρής ηλικίας[2].

3.4 Τα νέα βιβλία, το ενδιαφέρον των μαθητών και η γνώση του σύγχρονου κόσμου

Η μοναδική πλευρά των βιβλίων που δεν δημιουργεί απογοήτευση και κατήφεια σ’ αυτούς που τα διδάσκουν είναι το πλεονέκτημα των νέων εγχειριδίων να προσελκύουν το ενδιαφέρον των μαθητών. Αυτό δε σημαίνει ότι υπάρχει κάποιος γενικός ενθουσιασμός ως προς το ζήτημα, αλλά είναι η μοναδική πλευρά των βιβλίων όπου περισσότεροι εκπαιδευτικοί απάντησαν θετικά για τα βιβλία παρά αρνητικά. Έτσι το 48% πιστεύει ότι τα βιβλία κινούν το ενδιαφέρον των μαθητών, έναντι 41% που πιστεύει ότι τα νέα βιβλία δεν κινούν το ενδιαφέρον των μαθητών. Η πλειοψηφία δεν είναι μεγάλη, αλλά είναι υπαρκτή και ως μοναδική πρέπει να επισημανθεί. Το παράδοξο της εξαίρεσης αυτής ίσως ανάγεται στο γεγονός ότι τα προηγούμενα βιβλία είχαν συνταχθεί 20 και πλέον χρόνια πριν και ήταν κάτι παραπάνω από ξεπερασμένα.

Με την τελευταία ερώτηση θέσαμε το ζήτημα της σύνδεσης του μαθήματος των μαθηματικών με τη γνώση του σύγχρονου κόσμου, το αν δηλαδή τα νέα βιβλία του μαθήματος αναδεικνύουν τα σημαντικά προβλήματα του σύγχρονου κόσμου. Το γεγονός ότι η ερώτηση αυτή δεν απαντήθηκε από 19% των συναδέλφων δείχνει ότι δεν έγινε πλήρως κατανοητή και οι απαντήσεις που καταγράφτηκαν είναι πιθανό να ήταν και τυχαίες, γεγονός που ενισχύεται και από το διχασμό των απαντήσεων. Το 37% απαντάει ότι τα νέα βιβλία καταπιάνονται με τα πιο σημαντικά προβλήματα του σύγχρονου κόσμου, ενώ το 43% λέει ότι δεν το κάνουν. Η ερώτηση ήταν μάλλον αποτυχημένη και δεν μπορούμε να βγάλουμε σαφή συμπεράσματα για τη γνώμη των συναδέλφων σε αυτό το σημαντικό ζήτημα.

3.5 Τα νέα βιβλία και ο σχολικός χρόνος

Πως σχετίζονται όλα αυτά με τη σχολική καθημερινότητα; Είναι προφανές ότι ένα ερωτηματολόγιο δε θα μπορούσε να δώσει μια πλήρη εικόνα των επιπτώσεων που έχει ο ενταφιασμός των ελπίδων που συνόδευε την προοπτική αλλαγής των βιβλίων. Παρόλα αυτά οι πλευρές της πραγματικότητας που αποτυπώνονται σ’ αυτό είναι ταυτόχρονα ανησυχητικές και ελπιδοφόρες. Ανησυχητικές γιατί αποκαλύπτουν μία σχολική ζωή που τείνει να κυριαρχηθεί από την αγωνία των μαθηματικών και ελπιδοφόρες γιατί αποδεικνύουν ότι οι εκπαιδευτικοί της πράξης δεν έχουν αποδεχθεί το ρόλο του υπαλλήλου που εφαρμόζει τυφλά τις παιδαγωγικές επιλογές του υπουργείου.

Πιο συγκεκριμένα:

@ το 60% των συναδέλφων διδάσκει 5 φορές την εβδομάδα μαθηματικά αντί για 4 που προβλέπει το αναλυτικό πρόγραμμα,

@ το 52% των συναδέλφων διδάσκει 6 έως 7 ώρες μαθηματικά την εβδομάδα, το 20% 8-9 ώρες, το 16% 5 ώρες και μονάχα το 8% διδάσκει τις προβλεπόμενες 4 ώρες, (μ.ό. 6,5 ώρες την εβδομάδα)

@ το 97% χρησιμοποιεί κι άλλο διδακτικό υλικό εκτός από αυτό του βιβλίου,

@ το 65% δεν χρησιμοποιεί όλες τις ασκήσεις και τις δραστηριότητες που υπάρχουν στα νέα βιβλία,

@ το 33% δεν διδάσκει όλα τα κεφάλαια με τη σειρά που εμφανίζονται στα βιβλία.

Τα παραπάνω στοιχεία δείχνουν ένα ενεργητικό σώμα εκπαιδευτικών που προσπαθεί να σώσει ό,τι σώζεται. Η μεγάλη μας πλειοψηφία αλλάζει το ωρολόγιο πρόγραμμα (επιμηκύνοντας το χρόνο της διδασκαλίας των μαθηματικών[3]) και ξαναγράφει τα βιβλία (εισάγοντας εναλλακτικό ή επιπρόσθετο διδακτικό υλικό, παραμερίζοντας το επίσημο εγχειρίδιο και αλλάζοντας τη δομή της διδασκόμενης ύλης).

Οι προσπάθειες όμως αυτές δεν σώζουν την κατάσταση. Τα αποτελέσματα τους είναι αφενός επισφαλή (αφού εμείς οι ίδιοι κρίνουμε ότι τα πράγματα είτε παραμένουν ως είχαν είτε χειροτερεύουν) και αφετέρου αναστατώνουν το σύνολο της σχολικής ζωής και αφαιρούν πολύτιμο χρόνο από άλλα μαθήματα. Έτσι στις μεγάλες τάξεις μαθήματα που διδάσκονται μονάχα μία ή δύο ώρες την εβδομάδα (όπως η αισθητική αγωγή, η κοινωνική και πολιτική αγωγή και τα θρησκευτικά) τείνουν να γίνουν πολυτέλεια., ενώ στις μικρότερες η μελέτη περιβάλλοντος και η αισθητική αγωγή περιορίζονται σημαντικά. Το 52% των συναδέλφων χρησιμοποιεί (για τις ανάγκες των μαθηματικών) μέρος από τον προβλεπόμενο χρόνο της αισθητικής αγωγής. Το ίδιο συμβαίνει με το 55% των συναδέλφων στο μάθημα της μελέτης περιβάλλοντος, με το 45% στο μάθημα των θρησκευτικών και με το 36% στο μάθημα της κοινωνικής και πολιτικής αγωγής. Είναι πιθανό τα υπόλοιπα μαθήματα να μην μένουν ανεπηρέαστα από τον επεκτατισμό των μαθηματικών, αλλά το ερωτηματολόγιο περιόριζε σε τρεις τον αριθμό των πιθανών απαντήσεων[4]. Η σχολική καθημερινότητα δεν μοιάζει λοιπόν με αυτή που παρουσιάζουν τα επίσημα προγράμματα και βιβλία. Το άγχος, η αγωνία και το κυνήγι του χρόνου στοιχειώνουν τις περισσότερες τάξεις. Υποθέτουμε ότι όσο κι αν κανείς προσπαθεί να γίνονται όλα αυτά με τρόπο που δεν επιβαρύνει τα παιδιά, η αίσθηση του ημιτελούς (τουλάχιστον) θα είναι πάντοτε εκεί.

3.6 Τα νέα βιβλία ως διδακτικό εργαλείο

Τι είναι όμως αυτό που οδηγεί τους περισσότερους από εμάς να παραμερίζουμε το σχολικό εγχειρίδιο και να εισάγουμε (σχεδόν όλοι) δικό μας διδακτικό υλικό; Γιατί επιβαρύνουμε τους μαθητές μας με πρόσθετη δουλειά τη στιγμή που ο χρόνος δεν επαρκεί;

Το 81% εισάγει διδακτικό υλικό τόσο για τη διδασκαλία νέων εννοιών όσο και για την εμπέδωση τους. Μόνο 18% περιορίζει τη σκοπιμότητα αυτής της εισαγωγής στην εμπέδωση των νέων εννοιών και 1% στην εισαγωγή νέων εννοιών. Από το στοιχείο αυτό με ασφάλεια μπορεί να συμπεράνει κανείς ότι η πλειοψηφία μας δεν είναι ικανοποιημένη ούτε με τον τρόπο που το βιβλίο εισάγει τους μαθητές στις νέες μαθηματικές έννοιες ούτε με τον τρόπο που προσπαθεί να στεριώσει τις έννοιες αυτές στη σκέψη τους. Πιο συγκεκριμένα, η δυσαρέσκεια μας εδράζεται στην εκτίμηση ότι τα βιβλία είναι ακατανόητα και πολύ δύσκολα για τα παιδιά.

Το 85% όσων παραλείπουμε ασκήσεις και δραστηριότητες του βιβλίου (54% του συνόλου) το κάνουμε είτε γιατί αυτές είναι κακοδιατυπωμένες και ακατανόητες από τους μαθητές είτε γιατί είναι πολύ δύσκολες και οδηγούν τους μαθητές στην αποτυχία. Μόνο 9% από αυτή την ομάδα βρίσκει κάποιες από τις ασκήσεις υπερβολικά εύκολες και ανιαρές[5]. Το στοιχείο αυτό σε συνδυασμό με την εκτίμηση ότι τα νέα εγχειρίδια ευνοούν τους μαθητές με καλή επίδοση και δυσκολεύουν περισσότερο τους μαθητές με χαμηλή επίδοση και τις εκτιμήσεις για τις κατ’ οίκον εργασίες, μπορεί να φωτίσει το γιατί επιμηκύνουμε το χρόνο διδασκαλίας των μαθηματικών, γιατί εισάγουμε πρόσθετο ή εναλλακτικό διδακτικό υλικό, γιατί παραμερίζουμε το εγχειρίδιο. Φαίνεται ότι θέλουμε να μάθουν όλοι τα μαθηματικά του δημοτικού, κι όταν αυτό δεν εξασφαλίζεται από τα προβλεπόμενα, τα ξεπερνάμε.

3. 7 Τα νέα βιβλία από τάξη σε τάξη

Η αίσθηση που αφήνουν τα νέα βιβλία σε εμάς τους εκπαιδευτικούς της πράξης είναι ταυτόσημη σε κάθε τάξη; Και ναι και όχι. Ναι, διότι οι απαντήσεις που αναδεικνύουν την αποτυχία των εγχειριδίων να συμβάλλουν στη βελτίωση της διδασκαλίας παρουσιάζεται σε κάθε τάξη. Όχι, επειδή οι συσχετισμοί μεταξύ των απαντήσεων που φανερώνουν βελτίωση, στασιμότητα και επιδείνωση διαφοροποιούνται. Στην ε΄ τάξη οι απαντήσεις που βλέπουν βελτίωση αποτελούν μονάχα το 5%, εκείνες που διαπιστώνουν επιδείνωση 65%, και οι υπόλοιπες επιλέγουν τη στασιμότητα. Αντίθετα στην στ΄ τάξη η βελτίωση επιλέγεται στο 23% των περιπτώσεων και η επιδείνωση στο 31%. Παρόμοια εικόνα με την στ΄ εμφανίζεται και στην α΄ (βελτίωση 20%, επιδείνωση 34%), ενώ η γ΄ (9% βελτίωση, 55% επιδείνωση) και η β΄ (12% βελτίωση, 62% επιδείνωση) μοιάζουν περισσότερο με την ε΄. Τέλος η δ΄ βρίσκεται στο ενδιάμεσο (15% βελτίωση, 49% επιδείνωση). Με άλλα λόγια δεν είναι ο συνάδελφος της ε’ απορριπτικός ούτε ο συνάδελφος της στ’ υποχωρητικός. Είναι τα διδακτικά πακέτα που διαφοροποιούνται, χωρίς όμως ούτε σε μία τάξη να αλλάζει η συνολική κρίση για την αποτυχία των βιβλίων να συμβάλλουν στη βελτίωση της μαθηματικής διδασκαλίας. Εκτός κι αν δεχθούμε ότι οι μισοί συνάδελφοι της ε΄ και της γ΄ τρελάθηκαν και παραμερίζουν την επίσημη δόμηση της διδακτέας ύλης, ενώ παρόμοια τρέλα χτύπησε μονάχα 1 στους 6 από τους συναδέλφους στην α’ και την στ΄ τάξη[6].

3.7 Δυσκολίες προσαρμογής;

Ένα τελευταίο και δύσκολο ερώτημα αφορά την ιδιαίτερη σημασία που μπορεί να έχει η πρώτη χρονιά. Σύμφωνα με κάποιους η φετινή χρονιά ως χρονιά προσαρμογής, δεν μπορεί παρά να αφήνει περισσότερες αρνητικές εντυπώσεις, οι οποίες όμως αναμένεται να μειωθούν τα επόμενα χρόνια, όταν όλοι μας (δάσκαλοι/ες, μαθητές/τριες και γονείς) θα έχουμε προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα. Σχετικό ερώτημα δεν τέθηκε από το ερωτηματολόγιο και ως εκ τούτου είναι δύσκολο να απαντήσουμε στη βάση της έρευνας. Υπάρχουν όμως δύο στοιχεία που μας κάνουν να ανησυχούμε. Το πρώτο αφορά την α’ τάξη, στην οποία δεν διαπιστώνεται κανενός είδους ενθουσιασμός, αν και το πρόβλημα της προσαρμογής των μαθητών απουσίαζε. Το 50% των συναδέλφων που διδάσκουν στην τάξη αυτή αφιερώνουν στα μαθηματικά 6-7 ώρες την εβδομάδα, ενώ ένα 23% φθάνει τις 8-9 ώρες. Το δεύτερο αφορά την στ΄ τάξη. Αν το επιχείρημα της προσαρμογής είναι σωστό θα έπρεπε εδώ να βρούμε τη μεγαλύτερη δυσαρέσκεια, αφού οι μαθητές της τάξης αυτής αντιμετώπισαν την ασυμβατότητα μεταξύ παλιών και νέων εγχειριδίων σε μεγαλύτερο βάθος. Ωστόσο κάτι τέτοιο δεν συμβαίνει και στην τάξη αυτή εντοπίζουμε τις λιγότερο έντονες αντιδράσεις. Για παράδειγμα, το 50% των συναδέλφων και της τάξης αυτής αφιερώνει 6-7 ώρες την εβδομάδα στα μαθηματικά, αλλά μόνο το 4% φθάνει τις 8-9 ώρες.

4. Επίλογος

«Από τότε που επικράτησε η στατιστική χάθηκε το φιλότιμο.»

Π. Τατσόπουλος

Αν έχει δίκιο ο Τατσόπουλος, τότε η έρευνα μας θα πρέπει να τελειώσει εδώ. Ο στόχος μας είναι ακριβώς ο αντίθετος. Θέλουμε οι αριθμοί που προηγήθηκαν να γίνουν η αρχή ενός προβληματισμού. Θέλουμε ο προβληματισμός αυτός να οδηγήσει σε πράξεις. Η στατιστική είναι χρήσιμη μόνο όταν μπορεί να βοηθήσει τη σκέψη, να θρέψει το πάθος, να οπλίσει τον αγώνα. Διαφορετικά, παγώνει τον κόσμο και τον κάνει να φαίνεται ακίνητος. Τότε δεν είναι απλά άχρηστη, είναι και επικίνδυνη.

Για να ξεπεράσουμε τις παγίδες της στατιστικής, ο σύλλογος μας θα συζητήσει τα αποτελέσματα της έρευνας στην επόμενη συνεδρίαση της Επιτροπής Παιδείας με σκοπό την εξαγωγή συμπερασμάτων και το σχεδιασμό των επόμενων βημάτων μας.

[1]31% στασιμότητα, 30% επιδείνωση και 17% στασιμότητα και επιδείνωση εξίσου.

[2] Στην πέμπτη τάξη δεν υπάρχει ούτε ένας συνάδελφος που να υποστηρίζει ότι δεν απαιτείται η εμπλοκή των γονιών στις κατ’ οίκον εργασίες, ενώ στην πρώτη τάξη υπάρχουν 5 (18%).

[3] Ο ισχυρισμός που ανάγει την αναστάτωση του διδακτικού χρόνου στην μεγάλη απεργία του φθινοπώρου αποδεικνύεται λανθασμένος. Σε αυτή την περίπτωση η προσθήκη μίας μονάχα ώρας την εβδομάδα στο εβδομαδιαίο πρόγραμμα θα ήταν υπεραρκετή ακόμη και για την περίπτωση που κάποιος είχε απεργήσει και τις έξι εβδομάδες.

[4] Το μάθημα της Ευέλικτης Ζώνης δεν ήταν δυνατόν να καταμετρηθεί διότι πολλοί σύλλογοι διδασκόντων στην περιοχή μας δεν το συμπεριλαμβάνουν στο ωρολόγιο πρόγραμμα τους. Έτσι αν και πολλοί από εμάς αφιερώνουμε το χρόνο του στα μαθηματικά, δεν το καταγράψαμε στην απάντηση μας. Παρόλα αυτά συγκέντρωσε το 45% των «προτιμήσεων»…

[5] Ακόμα όμως και όσοι κάνουμε όλες τις ασκήσεις του βιβλίου δεν βασίζουμε την πράξη μας αυτή στην εκτίμηση ότι οι ασκήσεις και οι δραστηριότητες του εξυπηρετούν με επιτυχία τους σκοπούς της διδασκαλίας (μόνο το 19% της ομάδας αυτής – 6% του συνόλου – επέλεξε αυτή την απάντηση). Οι υπόλοιποι αντιμετωπίζουμε τη φετινή χρονιά ως δοκιμαστική. Το ίδιο άλλωστε συμβαίνει και με όσους ακολουθούμε τη σειρά του βιβλίου. Αν και έχουμε επιφυλάξεις γι’ αυτή, θεωρούμε πως η φετινή χρονιά είναι δοκιμαστική και δεν είμαστε σίγουροι για την εναλλακτική πρόταση.

[6] Η διαφοροποίηση στις πρακτικές λύσεις μεταξύ των συναδέλφων διαφορετικών τάξεων εμφανίζεται και στη διαχείριση του χρόνου. Έτσι για παράδειγμα μόνο το 17% των συναδέλφων της ε΄ διδάσκει 4 και 5 ώρες τη βδομάδα μαθηματικά, ενώ στην κατηγορία αυτή ανήκει το 39% των συναδέλφων της στ’

Ερωτηματολόγιο

Τα νέα αναλυτικά προγράμματα και βιβλία των μαθηματικών

Μια πρώτη εκτίμηση

Συναδέλφισσες και συνάδελφοι,

ο σύλλογος μας απευθύνει σε όλους σας αυτό το ερωτηματολόγιο σκοπεύοντας να εξυπηρετήσει τους παρακάτω σκοπούς:

Α) να ξεκινήσει μια διαδικασία συγκεκριμένης κριτικής αντιμετώπισης των βιβλίων,

Β) να βοηθήσει κάθε συνάδελφο να διατυπώσει (με εύκολο τρόπο) τη γνώμη του για τα βιβλία των μαθηματικών,

και Γ) να δημοσιοποιήσει τη γνώμη των εκπαιδευτικών για τα καινούργια βιβλία και προγράμματα.

Ελπίζουμε ότι με το ερωτηματολόγιο αυτό μπορεί να ξεκινήσει μια διαδικασία έρευνας, ενημέρωσης και αλληλοβοήθειας έτσι ώστε οι λύσεις που μεμονωμένα δίνει ο καθένας μας στα προβλήματα της διδασκαλίας και τα αδιέξοδα που συναντά να μετατραπούν σε ουσιαστική παρέμβαση μέσα και έξω από τις τάξεις. Σε μια παρέμβαση δηλαδή που μπορεί να μετατραπεί τόσο σε διδακτικές πρακτικές όσο και σε αιτήματα που ριζώνουν στην εμπειρία όλων μας. Με τον τρόπο αυτό πιστεύουμε ότι μπορούμε να ανταποκριθούμε καλύτερα στην παιδαγωγική και κοινωνική ευθύνη που μας αναλογεί, αρνούμενοι το ρόλο του υπαλλήλου - εκτελεστή που το ΥΠΕΠΘ επιχειρεί να μας επιβάλλει.

Ξέρουμε ότι για να υλοποιηθούν τα παραπάνω χρειάζονται πολύ περισσότερα από ένα ερωτηματολόγιο. Όμως από κάπου πρέπει να ξεκινήσουμε. Επιλέξαμε να τοποθετήσουμε στην αρχή αυτής της διαδικασίας τα βιβλία των μαθηματικών γιατί αυτό είναι το μάθημα που φαίνεται να δημιουργεί τα περισσότερα προβλήματα. Ο σύλλογος μας θα κοινοποιήσει σε όλους σας τα αποτελέσματα αυτής της ερευνητικής προσπάθειας λίγο μετά τις διακοπές του Πάσχα και στη βάση αυτών των αποτελεσμάτων θα σχεδιάσει τις επόμενες κινήσεις του.

Για το Δ.Σ.

Ο Πρόεδρος Ο Γραμματέας

Ακρίτας Καλούσης Βαγγέλης Σκανδάλης

Οδηγία: Στις ερωτήσεις 8, 9, 11 και 12 μπορείτε να επιλέξετε περισσότερες από μία απαντήσεις.

Επεξηγήσεις: Είναι αυτονόητο ότι οι απαντήσεις που περιμένουμε θα είναι αυθόρμητες, χωρίς να απαιτούν την οποιαδήποτε εκ μέρους σας προεργασία. Αυτό που αναζητάμε με το ερωτηματολόγιο είναι τη γενική αίσθηση του καθενός μας, το καθημερινό βίωμα. Σ’ αυτό θα στηριχθεί η περαιτέρω συλλογική επεξεργασία.

Στην αρχή του ερωτηματολογίου ζητάμε δύο στοιχεία. Την τάξη στην οποία διδάσκετε και τα χρόνια προϋπηρεσίας. Το πρώτο θα βοηθήσει τον εντοπισμό της κριτικής στα συγκεκριμένα βιβλία, ενώ το δεύτερο θα βοηθήσει να φωτιστούν οι απαντήσεις σε όσες ερωτήσεις συγκρίνουν τα παλιά με τα νέα βιβλία.

Τάξη:………… Χρόνια υπηρεσίας:………

Διαχείριση χρόνου

1. Επαρκεί ο προβλεπόμενος από το πρόγραμμα χρόνος για τη διδασκαλία του μαθήματος;

Ναι c Όχι c

2. Πόσες μέρες την εβδομάδα διδάσκετε το μάθημα;

4 μέρες c 5 μέρες c

3. Πόσες ώρες διδάσκετε το μάθημα εβδομαδιαίως κατά μέσο όρο; (συνυπολογίστε χονδρικά και τις φορές που δεν αφιερώνετε ολόκληρη διδακτική ώρα στο μάθημα)

4 ώρες c 5 ώρες c 6-7 ώρες c 8-9 ώρες c

4. Αν χρησιμοποιείτε περισσότερο από τον προβλεπόμενο χρόνο, από ποιο μάθημα τον αφαιρείται;

Α. ………………………………………….

Β. …………………………………………

Γ. …………………………………………

Διδακτικό υλικό

5. Χρησιμοποιείτε άλλο διδακτικό υλικό εκτός από αυτό του βιβλίου και του τετραδίου εργασιών (π.χ. φωτοτυπίες, εργασίες στον πίνακα ή σε ομάδες που δεν συμπεριλαμβάνονται στα βιβλία);

Ναι c Όχι c

6. Αν ναι, αυτό το υλικό εξυπηρετεί

@ την εισαγωγή σε καινούργιες έννοιες c

@ την εμπέδωση των καινούργιων εννοιών c

@ και τα δύο c

7. Χρησιμοποιείτε όλες τις ασκήσεις και τις δραστηριότητες που υπάρχουν στα βιβλία;

Ναι c Όχι c

8. Αν ναι, το κάνετε αυτό γιατί

@ εξυπηρετούν με επιτυχία τους σκοπούς της διδασκαλίας c

@ ενδέχεται κάποια από αυτές να είναι χρήσιμη σε κάποιο κατοπινό στάδιο (επόμενα κεφάλαια ή επόμενες τάξεις) c

@ η φετινή χρονιά είναι δοκιμαστική και προσπαθώ να εκτιμήσω τις δυνατότητες των καινούργιων βιβλίων c

9. Αν στην ερώτηση 7 απαντήσατε όχι, αυτό συμβαίνει γιατί

@ δεν προλαβαίνετε c

@ κάποιες από τις ασκήσεις και τις δραστηριότητες είναι υπερβολικά εύκολες και ανιαρές c

@ κάποιες από τις ασκήσεις και τις δραστηριότητες είναι υπερβολικά απαιτητικές και οδηγούν στην αποτυχία πολλούς μαθητές c

@ κάποιες από τις ασκήσεις και τις δραστηριότητες του βιβλίου είναι κακοδιατυπωμένες και ακατανόητες από τους μαθητές c

10. Διδάσκετε όλα τα κεφάλαια με τη σειρά που παρουσιάζονται στο βιβλίο;

Ναι c Όχι c

11. Αν ναι, αυτό το κάνετε γιατί

@ η σειρά που ακολουθεί το βιβλίο είναι η καλύτερη δυνατή c

@ αν και έχω επιφυλάξεις για τη σειρά του βιβλίου, δεν είμαι σίγουρος/η για την ορθότητα της σειράς που μου φαίνεται σωστή c

@ η φετινή χρονιά είναι δοκιμαστική που προσπαθώ να εκτιμήσω τις δυνατότητες των καινούργιων βιβλίων c

12. Αν στην ερώτηση 10 απαντήσατε όχι, αυτό το κάνετε γιατί

@ η σειρά του βιβλίου είναι υπερβολικά τακτοποιημένη και φορμαλιστική c

@ η σειρά του βιβλίου είναι χαοτική και δεν βοηθά τους μαθητές να οργανώσουν τις μαθηματικές τους γνώσεις c

Οι μαθητές

13. Με τα νέα βιβλία

@ Οι μαθητές αγάπησαν τα μαθηματικά c

@ Οι μαθητές φοβούνται λιγότερο τα μαθηματικά c

@ Οι μαθητές φοβούνται περισσότερο τα μαθηματικά c

@ Οι μαθητές φοβούνται τα μαθηματικά όπως και πριν c

14. Με τα νέα βιβλία

@ Οι μαθητές έμαθαν καλύτερα να λύνουν προβλήματα c

@ Οι μαθητές δυσκολεύονται περισσότερο στη λύση προβλημάτων c

@ Οι μαθητές δυσκολεύονται εξίσου στη λύση προβλημάτων c

15. Με τα νέα βιβλία η μαθηματική γνώση

@ Κατακτείται καλύτερα από τους μαθητές c

@ Κατακτείται χειρότερα από τους μαθητές c

16. Με τα νέα βιβλία

@ Οι μαθητές μπορούν να εφαρμόζουν με μεγαλύτερη άνεση τις μαθηματικές τους γνώσεις σε πρακτικές καταστάσεις c

@ Οι μαθητές μπορούν πιο δύσκολα να εφαρμόζουν τις μαθηματικές τους γνώσεις σε πρακτικές καταστάσεις c

@ Οι μαθητές μπορούν με την ίδια άνεση/δυσκολία να εφαρμόζουν τις μαθηματικές τους γνώσεις σε πρακτικές καταστάσεις. c

Ανισότητα

17. Με τα νέα βιβλία μαθηματικών η απόσταση που χωρίζει τους μαθητές υψηλής επίδοσης από τους μαθητές χαμηλής επίδοσης

@ μικραίνει c

@ μεγαλώνει c

@ παραμένει αμετάβλητη c

18. Τα νέα βιβλία

@ Ευνοούν τους μαθητές με υψηλή επίδοση c

@ Ευνοούν τους μαθητές με χαμηλή επίδοση c

@ Ευνοούν τους μαθητές με μέτρια επίδοση c

19. Τα νέα βιβλία

@ Δυσκολεύουν περισσότερο από τα παλιά τους μαθητές με υψηλή επίδοση c

@ Δυσκολεύουν περισσότερο από τα παλιά τους μαθητές με χαμηλή επίδοση c

@ Δυσκολεύουν περισσότερο από τα παλιά τους μαθητές με μέτρια επίδοση c

20. Τα νέα βιβλία

@ Απαιτούν σε μεγάλο βαθμό την εμπλοκή των γονιών στις κατ’ οίκον εργασίες c

@ Καθιστούν ανεξάρτητους τους μαθητές από τη βοήθεια των γονιών τους c

Ιδεολογία

21. Τα νέα βιβλία

@ Έχουν προβλήματα που κατά κανόνα κινούν το ενδιαφέρον των μαθητών c

@ Έχουν προβλήματα που κατά κανόνα δεν κινούν το ενδιαφέρον των μαθητών c

22. Τα νέα βιβλία έχουν προβλήματα που

@ Ασχολούνται τα πιο σημαντικά ζητήματα του σύγχρονου κόσμου c

@ Δεν ασχολούνται με τα πιο σημαντικά ζητήματα του σύγχρονου κόσμου c

ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ - ΣΧΟΛΙΑ

………