Ειδική ….απορύθμιση

στο όνομα του ανθρωπισμού, της ισοτιμίας και της κοινωνικής δικαιοσύνης

   Η Ειδική Αγωγή σήμερα φαίνεται να βάλλεται από μέτρα που εφαρμόζει η κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας, συνεχίζοντας κι επεκτείνοντας πολλά από αυτά που θέσπισε η προγενέστερη κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ. Με το ν. 3194/2003 ολοκληρώνεται ο πλήρης διαχωρισμός της εκπαίδευσης σε γενική – ειδική και  κατηγοριοποιούνται οι εκπαιδευτικοί που εργάζονται στην Ειδική Αγωγή. Με το νόμο:

1.       Καθιερώνεται διαγωνισμός ΑΣΕΠ  για απευθείας διορισμό στην ειδική αγωγή χωρίς την προαπαιτούμενη εργασία στη γενική εκπαίδευση.

2.       Διορίζονται, μετατίθενται, τοποθετούνται στα ΚΔΑΥ, ΣΜΕΑ, ΕΕΕΕΚ και στα Τμήματα Ένταξης κατά προτεραιότητα εκπαιδευτικοί με βάση τον τίτλο σπουδών τους και κάποια άλλα προαπαιτούμενα. Για παράδειγμα οι εκπαιδευτικοί με διετή μετεκπαίδευση στην ειδική αγωγή (και με 5ετή τουλάχιστον υπηρεσία στο γενικό σχολείο) κατατάσσονται στην 3η κατά σειρά κατηγορία, ενώ προ-απαιτείται να έχουν τριετή προϋπηρεσία σε ΣΜΕΑ ώστε να τους δίνεται δικαίωμα τοποθέτησης.

3.       Δίνεται δικαίωμα τοποθέτησης στα ΚΔΑΥ, ΣΜΕΑ, ΕΕΕΕΚ και στα Τμήματα Ένταξης σε αποφοίτους του Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής,  του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, το οποίο δεν   είναι Παιδαγωγικό Τμήμα. Οι απόφοιτοι του τμήματος αυτού κατατάσσονται μάλιστα στην 1η κατηγορία μαζί με τους απόφοιτους του παιδαγωγικού Τμήματος του Βόλου που προηγούνται και αυτοί των εν ενεργεία δασκάλων που είναι κάτοχοι  Μετεκπαίδευσης Ειδικής Αγωγής.

Το τελευταίο διάστημα, με το πρόσχημα της ενσωμάτωσης και ισότιμης συνεκπαίδευσης των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες στο γενικό σχολείο, και στο όνομα του ανθρωπισμού και της κοινωνικής δικαιοσύνης, παρερμηνεύονται νόμοι και διατάξεις και παίρνονται μέτρα άκρας λιτότητας στο χώρο της Ειδικής Αγωγής, που φαίνονται να σηματοδοτούν την υλοποίηση των προϋποθέσεων για την απορύθμιση της Ε.Α. και την αποδιοργάνωση των υποστηρικτικών δομών που στηρίζουν τους μαθητές με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες, στα πλαίσια της δημόσιας εκπ/σης:

·        ορισμένα τμήματα ένταξης έχουν αναστείλει τη λειτουργία τους, ενώ τα υπόλοιπα, στην πλειοψηφία τους, υπολειτουργούν, κάτω από μια ολοένα  αυξανόμενη πίεση από τη διοικητική ιεραρχία (διευθυντές, προϊστάμενοι), ώστε οι εκπ/κοί των τμημάτων αυτών να καλύπτουν τα κενά των συναδέλφων που απουσιάζουν.

·        άρθρα του ενιαίου μισθολογίου ερμηνεύονται κατά το δοκούν από προϊσταμένους, με αποτέλεσμα να περικόπτουν το επίδομα ειδικής αγωγής σε εκπ/κούς των Τμημάτων Ένταξης, με την αιτιολόγηση ότι αυτά δεν αποτελούν Σ.Μ.Ε.Α. (Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής).

·        υπάρχει εφαρμογή άρθρου του ενιαίου μισθολογίου που περικόπτει το επίδομα ειδικής αγωγής σε εργαζόμενους των ΚΔΑΥ.

·        Υποχρηματοδοτούνται τα διδασκαλεία με αποτέλεσμα να αδυνατούν να μετεκπαιδεύσουν τον αναγκαίο αριθμό εκπαιδευτικών στην ειδική αγωγή. Ταυτόχρονα πριμοδοτούνται ταχύρυθμα  προγράμματα (300 ωρών) στα πλαίσια των ΕΠΕΑΕΚ, που απευθύνονται σε εκπαιδευτικούς της Γενικής εκπ/σης, με σκοπό μια αποσπασματική εξειδίκευση  σε θέματα μαθησιακών δυσκολιών. Μ’ αυτή τη μεθόδευση απαλλάσσεται το κράτος από το κόστος της μετεκπαίδευσης, με αποτέλεσμα η εκπαίδευση των εκπαιδευτικών να αποκτά μερικό χαρακτήρα. Θέλουν  τα ζητήματα των  μαθησιακών δυσκολιών να αντιμετωπίζονται μέσα στη γενική τάξη με ελάχιστο κόστος(λιγότερο προσωπικό ειδικής αγωγής, λιγότερο ειδικό εξοπλισμό, εποπτικά μέσα, κτιριακές υποδομές... με δυο λέξεις σημαντική μείωση των κονδυλίων για την ειδική εκπ/ση) και πρόσθετη επιβάρυνση του έργου του εκπαιδευτικού..

·        παράλληλα με την προσπάθεια να συρρικνώσουν τα Τμήματα Ένταξης, επιχειρούν να δημιουργήσουν «ειδικές τάξεις» χωρίς ειδική υποστήριξη (λογοθεραπεία, εργοθεραπεία, κλπ)  που θα απασχολούν, για το μεγαλύτερο μέρος του ωρολογίου προγράμματος, μαθητές με ιδιαίτερα σοβαρά προβλήματα, των οποίων οι γονείς δε δέχονται να παρακολουθήσουν το ειδικό σχολείο!!!

Ταυτόχρονα, υπάρχουν προσπάθειες και κινήσεις που υποβαθμίζουν το χαρακτήρα της δημόσιας εκπαίδευσης, απαξιώνουν τον παιδαγωγικό ρόλο των εκπ/κών ειδικής αγωγής και υποσκάπτουν κεκτημένα εργασιακά δικαιώματα:  

·        υπάρχει μια προσπάθεια για τη συγκρότηση τμημάτων συμβουλευτικής υποστήριξης των μαθητών με μαθησιακές δυσκολίες και των οικογενειών τους, μέσα από μη θεσμοθετημένα, εξωεκπαιδευτικά πλαίσια.

·        απόφοιτοι του τμήματος Ειδικής Αγωγής του Βόλου και του τμήματος Εκπ/κής Πολιτικής του Πανεπιστήμιου Μακεδονίας, προκειμένου να απασχοληθούν σε τμήματα ένταξης, δέχονται να εργαστούν χωρίς να παίρνουν το επίδομα ειδικής αγωγής.

    Πίσω όμως από τις ψευδεπίγραφες κορώνες περί εκπαιδευτικής και κοινωνικής ένταξης των ΑμΕΑ κρύβεται μια θλιβερή αλήθεια: λιγότερο οικονομικό κόστος με τη μεγαλύτερη δυνατή προβολή, παράλληλα, του κοινωνικού και ανθρωπιστικού προφίλ του οργανωμένου κράτους, καθώς και μεταφορά της συλλογικής ευθύνης του απέναντι στα ΑμΕΑ, στην ατομική ευθύνη και την προσωπική ευαισθησία του καθενός.

Η αντίληψη της ισότιμης συνεκπαίδευσης και της κοινωνικής ένταξης των παιδιών με ειδικές ανάγκες, έτσι όπως προβάλλεται κι επιχειρείται, καταντά επικίνδυνη για τα παιδιά αυτά και τις οικογένειές τους, αν αναλογιστεί κανείς την καταστροφική δυναμική του ήδη άνισου, άδικου και άκρως ανταγωνιστικού κοινωνικού κι εκπ/κού μας συστήματος.

Η σημερινή δομή του γενικού σχολείου (που καλλιεργεί τον άκρατο ανταγωνισμό, την ατομική επίτευξη και αριστότητα), το περιεχόμενο της εκπαίδευσης (που προσανατολίζεται ολοένα και περισσότερο στις αξίες της αγοράς, στις επιταγές της οικονομίας και τα συμφέροντα του κεφαλαίου), καθώς και οι προτάσεις για νέα μέτρα (εξετάσεις από την πέμπτη κι έκτη δημοτικού, αξιολόγηση του εκπ/κού έργου και των σχολικών μονάδων με βάση τα αποτελέσματα των εξετάσεων αυτών), σε συνδυασμό με την κατάργηση ή υπολειτουργία των υποστηρικτικών μονάδων ειδικής αγωγής,  θα θέσουν στο περιθώριο πρώτα και κύρια τους μαθητές με ειδικές εκπ/κές ανάγκες, θα μεγαλώσουν τα ποσοστά μαθητικής διαρροής από το δημοτικό προς το γυμνάσιο και θα βοηθήσουν στην άνθιση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας στο χώρο της Ε.Α.

Απέναντι σε όλα αυτά προτείνουμε:

·        Καθιέρωση δημόσιας, δωρεάν και υποχρεωτικής εκπαίδευσης, επαγγελματικής κατάρτισης και αποκατάστασης των ΑμΕΑ.

·        Γενναία αύξηση των δαπανών για την ειδική εκπ/ση και την ειδική επαγγελματική κατάρτιση.

·        Δημιουργία Τμημάτων Ένταξης σε κάθε σχολική μονάδα α/βάθμιας και β/βάθμιας εκπαίδευσης και στήριξή τους με τα αναγκαία μέτρα (μείωση του αριθμού των μαθητών ανά τμήμα κι επαναπροσδιορισμός του περιεχομένου και των μεθόδων διδασκαλίας, ώστε να προλαμβάνονται μαθησιακές δυσκολίες που δημιουργεί το ίδιο το σχολείο) και μέσα (κατάλληλη υλικοτεχνική και κτιριακή υποδομή, πλούσιος εξοπλισμός, εκπ/κό και εποπτικό υλικό, σύγχρονα μέσα τεχνολογίας, κατάλληλο εκπ/κό λογισμικό, βιβλιοθήκες…).

·        Σαφή αναγνώριση των Τμημάτων Ένταξης ως Σχολικές Μονάδες Ειδικής Αγωγής.

·        Ίδρυση, όπου χρειάζεται, σύγχρονων δημόσιων ειδικών νηπιαγωγείων, ειδικών δημοτικών σχολείων, πλήρως εξοπλισμένων, αναβάθμιση των υπαρχόντων ΕΕΕΕΚ και ίδρυση νέων με στόχο την αξιοποίηση των δυνατοτήτων και την επαγγελματική αποκατάσταση των ΑμΕΑ.

·        Τα ειδικά σχολεία να ενταχθούν στα γενικά σχολεία της περιοχής και να στελεχωθούν με ειδικό επιστημονικό και βοηθητικό προσωπικό όλων των ειδικοτήτων ανεξάρτητα από την οργανικότητα των σχολείων. Να αποτελέσουν μια διαγνωστική, συμβουλευτική και υποστηρικτική μονάδα, στα πλαίσια της τοπικής κοινωνίας, που θα βρίσκεται σε μόνιμη επαφή με τα γενικά σχολεία της περιοχής και θα αποτελεί κέντρο μόνιμης συνεργασίας κι επαφής μεταξύ γονέων, εκπαιδευτικών και μαθητών.

·        Τα ΚΔΑΥ από το πλήθος του έργου και των αρμοδιοτήτων τους, την τεράστια περιοχή ευθύνης τους, το ελάχιστο προσωπικό τους, αλλά και λόγω των υπερεξουσιών τους και της γραφειοκρατικοποίησής τους απλά κατέρρευσαν και απαξιώθηκαν. Προτείνουμε: Κατοχύρωση παιδαγωγικής – εκπαιδευτικής κατεύθυνσης των ΚΔΑΥ, άμεση, επαρκή και ποιοτική στελέχωση τους, μικρότερες περιοχές ευθύνης ανά δήμο άρα πολύ περισσότερα ΚΔΑΥ, λιγότερες διοικητικές αρμοδιότητες, κινητές μονάδες που θα επισκέπτονται τακτικά τα σχολεία αρμοδιότητάς τους και θα έρχονται σε άμεση επαφή με τους εκπαιδευτικούς και τα παιδιά, με ρόλο κυρίως υποστηρικτικό, ψυχοπαιδαγωγικό και συμβουλευτικό,  και όχι μόνο διαγνωστικό.

·        Αύξηση του αριθμού των μετεκπαιδευομένων δασκάλων Ειδικής Αγωγής στα διδασκαλεία, καθιέρωση του θεσμού της μετεκπαίδευσης σε θέματα ειδικής αγωγής και στη β/βάθμια εκπ/ση, περιοδική επιμόρφωση με τη χρηματοδότηση του υπουργείου (και όχι με επιδοτούμενα σεμινάρια από «επιμορφωτές» που τις περισσότερες φορές δεν έχουν περάσει ούτε έξω από σχολική τάξη) του προσωπικού όλων των ΣΜΕΑ, αλλά και των εκπ/κών της γενικής εκπ/σης σε θέματα ειδικής αγωγής.

·        Κατάργηση των διατάξεων του νόμου 3194 που διαχωρίζει την ειδική από τη γενική εκπαίδευση, κατηγοριοποιεί τους εκπαιδευτικούς της ειδικής και ανατρέπει κεκτημένα εργασιακά δικαιώματα των εργαζομένων στο χώρο της ειδικής αγωγής.

·        Τέλος στις διακρίσεις του ν. 3194 και την άνιση μεταχείριση εις βάρος των εκπαιδευτικών ειδικής αγωγής σε θέματα που αφορούν στις αποσπάσεις, μεταθέσεις, εκπαιδευτικές άδειες κλπ.  Ζητάμε διορισμό, μετάθεση, τοποθέτηση εκπαιδευτικών στην ειδική εκπαίδευση με απαραίτητο προαπαιτούμενο την 5ετή προϋπηρεσία στη Γενική Εκπαίδευση. Όχι στους διαγωνισμούς του ΑΣΕΠ. Νέα επετηρίδα διορισμών με βάση το χρόνο λήψης του πτυχίου.

·        Ενσωμάτωση του επιδόματος ειδικής αγωγής (όπως και όλων των επιδομάτων) στο βασικό μισθό και χορήγησή του - μέσω της ενσωμάτωσης – σ’ όλους τους εργαζόμενους στην εκπαίδευση.

·        Εξίσωση του ωραρίου των εκπαιδευτικών στα ολιγοθέσια Ειδικά Σχολεία με το ωράριο των συναδέλφων στα πολυθέσια Ειδικά και τα Τμήματα Ένταξης.

·        Μέχρι τώρα στα ΕΕΕΕΚ υπηρετούσαν για την κάλυψη των εργαστηρίων Κεραμικής, Ραπτικής, Ξυλουργικής, Κηροπλαστικής, Υδραυλικής, Γουνοποιίας κ.λ.π , ως αναπληρωτές,  συνάδελφοι από τα ΤΕΙ, ΤΕΕ ή και εμπειροτεχνίτες δημοτικής εκπαίδευσης . Η φύση των εργαστηρίων είναι τέτοια που η παρουσία τους είναι αναγκαία για την σωστή εκπαίδευση των παιδιών. Παρόλα αυτά με το νόμο 3194 οι θέσεις τους καταργούνται και τα ΕΕΕΕΚ καταδικάζονται σε υπολειτουργία, αφού παρόμοιες θέσεις δεν μπορούν να καλυφθούν με απόφοιτους των ΑΕΙ, από τη στιγμή που  δεν υπάρχουν Πανεπιστημιακές Σχολές με τέτοιες κατευθύνσεις.

·        Διαχειριστικός έλεγχος στις ιδιωτικές μονάδες ειδικής αγωγής και μετατροπή τους σε δημόσιες, όπως προβλέπει ο νόμος 1566.

·        Συνεργασία με τους τοπικούς συλλόγους και τη Δ.Ο.Ε., ώστε να μπουν στην πρώτη γραμμή τα προβλήματα της Ειδικής Αγωγής. Όσο η Δ.Ο.Ε αδιαφορεί για τα προβλήματα στο χώρο αυτό, είναι συνυπεύθυνη για το σχολικό αποκλεισμό χιλιάδων μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες και την εξαθλίωση των οικογενειών τους.

·        Έκδοση έντυπου υλικού για θέματα ειδικής αγωγής που θα έχει ενημερωτικό χαρακτήρα και θα είναι στη διάθεση όλων των εκπαιδευτικών που μπαίνουν στο χώρο της ειδικής αγωγής:

ü      καταγραφή των ατόμων με ειδικές ανάγκες

ü      καταγραφή όλων των δημόσιων ΣΜΕΑ, ανά νομό, καθώς και άλλων υποστηρικτικών δομών (ΚΔΑΥ, ιατροπαιδαγωγικές υπηρεσίες, επαγγελματικά εργαστήρια κλπ.)

ü      συγκέντρωση όλων των νόμων, διατάξεων, προεδρικών διαταγμάτων κλπ. που αφορούν στην ειδική εκπ/ση

ü      παρουσίαση οργανωμένων εκπ/κών προγραμμάτων, που έχουν εφαρμοστεί και κριθεί αποτελεσματικά στην πράξη, από τους ίδιους τους συναδέλφους  που εργάζονται στο χώρο της ειδικής αγωγής

Ø      Απαιτούμε ένα δημόσιο σχολείο ανοιχτό, δημοκρατικό, χωρίς περιορισμούς στη γνώση, που θα προασπίζεται τις ανάγκες του κάθε μαθητή ξεχωριστά και θα καλλιεργεί το σεβασμό και την αλληλοαποδοχή.

Ø      Απαιτούμε ποιοτική αναβάθμιση της ειδικής εκπαίδευσης, έτσι ώστε οι μαθητές με ειδικές εκπ/κές ανάγκες να έχουν την κατάλληλη και σταθερή εκπαιδευτική στήριξη που χρειάζονται, ώστε να αναπληρώνουν μέσα από νέες ευκαιρίες και με εξατομικευμένη βοήθεια τα όσα η δομή του γενικού σχολείου τους στερεί.

Ø      Είναι καθήκον και υποχρέωσή μας να περιφρουρήσουμε το δικαίωμα των μαθητών αυτών στη γνώση, να μην επιτρέψουμε την περιθωριοποίησή τους και να μη συμβάλλουμε στο σχολικό αποκλεισμό τους.

Επιστροφή

Περιεχόμενα