Η ειδική εκπαίδευση … από - ρυθμίζεται

Στις 29/10/2003 ψηφίστηκε στη βουλή ένας νέος νόμος με τίτλο Ρύθμιση εκπαιδευτικών θεμάτων και άλλες διατάξεις που αφορά και την ειδική εκπαίδευση.

Οι εκπαιδευτικοί της Ειδικής Αγωγής διαβάζοντας το προσχέδιο πρόβαλλαν τις διαφωνίες τους για τις εμφανείς προθέσεις της κυβέρνησης να υποβαθμίσει την ειδική εκπαίδευση. Όμως ο υπουργός, με τη δικαιολογία των τεχνικών διορθώσεων, έβαλε τις τελευταίες αντιεκπαιδευτικές πινελιές για να μη μείνει καμιά αμφιβολία ότι θεωρεί την Ειδική Αγωγή εκτός από πεδίο άσκησης νεοφιλελεύθερης πολιτικής και πεδίο μικροκομματικών επιδιώξεων και χώρο εξόφλησης υποχρεώσεων και βολέματος των «ημετέρων».

Η φετινή θορυβώδης επικοινωνιακή πολιτική για το ολοήμερο σχολείο δεν μπόρεσε να κρύψει τις συμπτύξεις τμημάτων, τις καταργήσεις των τάξεων υποδοχής, τις υποχρεωτικές υπερωρίες, τις πολλαπλές μετακινήσεις, τα 30άρια τμήματα, την αμφισβήτηση της οργανικής θέσης με μετακίνηση από ΠΥΣΠΕ σε ΠΥΣΠΕ.

Έτσι, αθόρυβα αυτή τη φορά και στη σκιά της μάχης για τις παρελάσεις, η ρύθμιση ήρθε να ρυθμίσει τις νέες ευελιξίες στην εκπαίδευση, να προσδιορίσει το νέο μοντέλο του πειθαρχημένου σχολείου στην ειδική αγωγή, να ορίσει τις νέες κατηγοριοποιήσεις, τις νέες ιεραρχικές δομές και να επιβάλλει τις νέες εργασιακές σχέσεις.

Δεν είναι εξάλλου η πρώτη φορά που η ειδική εκπαίδευση αντιμετωπίζεται ως ξεχωριστό τμήμα της γενικής εκπαίδευσης. Από την ψήφιση του νόμου 2817/2000, αλλά και πολύ πιο πριν, τα θέματα που αφορούσαν στην ειδική εκπαίδευση, αντιμετωπίζονταν στο περιθώριο των γενικών εκπαιδευτικών θεμάτων και με διαφορετικό τρόπο. Είναι π.χ. γνωστό ότι οι εργαζόμενοι σε σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής κατοχυρώνουν δικαίωμα μετάθεσης μόνο μετά τη διέλευση δυο ετών στην οργανική τους θέση.

Οι ρυθμίσεις της 29ης Οκτωβρίου 2003, έχουν κάποια νέα χαρακτηριστικά που προδιαγράφουν με τα μελανότερα χρώματα το μέλλον της ειδικής εκπαίδευσης στη χώρα μας. Με την ψήφισή τους σφραγίζεται ο διαχωρισμός με τη Γενική Αγωγή και οι διατάξεις του αλλοιώνουν την ενιαία εκπαίδευση των παιδιών. Η Ειδική αγωγή παύει να θεωρείται και να σχεδιάζεται ως αναπόσπαστη συνιστώσα της Γενικής αγωγής. Η λειτουργική ενότητα γενικής και ειδικής αγωγής διασπώνται και οι διαχωρισμοί αφορούν:

Α) τον τρόπο διορισμού, τοποθέτησης, μετάθεσης και απόσπασης, δηλαδή την εσωτερική διάρθρωση και τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών.

Β) στον τρόπο επιλογής των προϊστάμενων των ΕΕΕΕΚ και των ΚΔΑΥ δηλαδή το οργα-νωτικό εκείνο μέρος που προσδιορίζει τους όρους και τους τρόπους άσκησης της εκπαίδευσης.

Οι …..εκσυγχρονισμοί της ειδικής αγωγής

• Σύμφωνα με τον νέο νόμο (άρθρο 2 παρ. 8) ιδρύονται σε κάθε ΚΔΑΥ θέσεις εκπαιδευτικών για τα τμήματα ένταξης των μαθητών με ειδικές εκπαιδευτικές ανάγκες. Ο Προϊστάμενος κάθε ΚΔΑΥ διαθέτει κάθε σχολικό έτος τους παραπάνω εκπαιδευτικούς στα σχολεία της αρμοδιότητάς του με βάση τις ανάγκες και την κίνηση του μαθητικού πληθυσμού.
  Αυτό στην πράξη σημαίνει την κατάργηση των οργανικών θέσεων των τμημάτων ένταξης των σχολείων. Μακροπρόθεσμα μπορεί να οδηγήσει σε σχολεία που θα συγκεντρώνουν την πλειοψηφία των «μαθητών με ειδικές ανάγκες». Σε συνδυασμό δε με την κατάργηση των ορίων των σχολείων, υπάρχει το σοβαρότατο ενδεχόμενο να συγκεντρωθεί μεγάλος αριθμός μαθητών με ειδικές ανάγκες σε συγκεκριμένα γενικά τμήματα, γεγονός που θα ακυρώνει στην πράξη τις όποιες προσπάθειες για ένταξη γίνουν. Για τους εκπαιδευτικούς της Ε.Α. αποτελεί την έναρξη της εργασιακής περιπλάνησης σύμφωνα με τις επιταγές των προϊσταμένων του ΚΔΑΥ.

• Στο άρθρο 2 παρ. 7δ ορίζεται ότι: Στα ΚΔΑΥ, ΣΜΕΑ, ΕΕΕΕΚ και στα Τμήματα Ένταξης τοποθετούνται κατά προτεραιότητα εκπαιδευτικοί με τα παρακάτω προσόντα….. και καθορίζει 4 κατηγορίες οι οποίες ιεραρχούνται με βάση τον τίτλο σπουδών των εκπαιδευτικών και ορισμένα προαπαιτούμενα. Για παράδειγμα οι εκπαιδευτικοί με διετή μετεκπαίδευση στην ειδική αγωγή (και με 5ετή τουλάχιστον υπηρεσία στο γενικό σχολείο) κατατάσσονται στην 3η σε σειρά κατηγορία και προ-απαιτείται να έχουν τριετή προϋπηρεσία σε ΣΜΕΑ ώστε να τους δίνεται δικαίωμα τοποθέτησης.

• Δίνεται δικαίωμα τοποθέτησης στα ΚΔΑΥ, ΣΜΕΑ, ΕΕΕΕΚ και στα Τμήματα Ένταξης σε αποφοίτους του Τμήματος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής, κατεύθυνσης «άτομα με ειδικές ανάγκες» του Πανεπιστημίου Μακεδονίας που δεν είναι Παιδαγωγικό Τμήμα και κατατάσσονται στην 1^η κατηγορία μαζί με τους απόφοιτους του παιδαγωγικού Τμήματος του Βόλου που προηγούνται και αυτοί των εν ενεργεία δασκάλων που είναι κάτοχοι της Μετεκπαίδευσης Ειδικής Αγωγής.

• Το νομοσχέδιο όμως για πρώτη φορά καταστρατηγεί όλα όσα ίσχυαν μέχρι τώρα για τις μεταθέσεις και τους διορισμούς. Στο άρθρο 2 παρ. 7στ ορίζεται ότι: «Στις θέσεις των εκπαιδευτικών διορίζονται ή μετατίθενται εκπαιδευτικοί από τους επιτυχόντες στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ με απόφαση του Υπουργού Παιδείας».
  Αυτό με λίγα λόγια σημαίνει ότι από τώρα και στο εξής δε θα ισχύουν τα ίδια κριτήρια μεταθέσεων στην ειδική και τη γενική αγωγή. Οι οργανικές θέσεις στα ΚΔΑΥ, ΣΜΕΑ, ΕΕΕΕΚ και στα Τμήματα Ένταξης θα καταλαμβάνουν οι επιτυχόντες ιδιαίτερου διαγωνισμού του ΑΣΕΠ για το διορισμό στην ειδική αγωγή. Οι δάσκαλοι,-ες με πολυετή προϋπηρεσία με μετεκπαίδευση στην ειδική αγωγή θα καλύπτουν τα κενά που θα υπάρχουν αφού είναι πίσω στους πίνακες για τοποθέτηση και μετάθεση (οι 4 κατηγορίες) από τους πτυχιούχους του Παιδαγωγικού τμήματος Βόλου και του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, είτε θα αναγκάζονται να συμμετέχουν στο διαγωνισμό του ΑΣΕΠ.

• Στα ΕΕΕΕΚ (Εργαστήρια Ειδικής Επαγγελματικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης) οι Διευθυντές θα επιλέγονται όχι από τα ΠΥΣΠΕ όπως ισχύουν για τα άλλα «κανονικά» σχολεία ή ΣΜΕΑ, αλλά από το ΥΣΕΠ (Υπηρεσιακό Συμβούλιο Ειδικού Εκπαιδευτικού Προσωπικού).

• Στα ΚΔΑΥ (Κέντρα Διαγνωσης Αξιολόγησης Υποστήριξης), γίνονται επίσης σημαντικές αλλαγές. «Προϊστάμενος ορίζεται εκπαιδευτικός ή μέλος του ειδικού επιστημονικού προσωπικού που κατέχει οργανική θέση».
  Μόνο που κανένας εκπαιδευτικός που υπηρετεί σε ΚΔΑΥ δεν έχει οργανική θέση. Επομένως οι εκπαιδευτικοί αποκλείονται από θέσεις προϊσταμένων ΚΔΑΥ.

• Μέχρι τώρα στα ΕΕΕΕΚ υπηρετούσαν ως αναπληρωτές συνάδελφοι από τα ΤΕΙ, ΤΕΕ και δημοτικής εκπαίδευσης ως εμπειροτεχνίτες γιατί η φύση των εργαστηρίων ήταν τέτοιες που η παρουσία τους ήταν αναγκαία για την σωστή εκπαίδευση των παιδιών. Τα εργαστήρια Κεραμικής, Ραπτικής, Ξυλουργικής, Κηροπλαστικής, Υδραυλικής, Γουνοποιίας κ.λ.π. δεν μπορούν να καλυφθούν με συναδέλφους πανεπιστημιακής μόρφωσης, γιατί δεν υπάρχουν Πανεπιστημιακές Σχολές με τέτοιες κατευθύνσεις. Η επιλογή τους γινόταν κάθε χρόνο με ένα πίνακα αναπληρωτών όπου ίσχυε η προϋπηρεσία τους στην ειδική αγωγή και στην γενική εκπαίδευση. Τώρα με το νέο νομοσχέδιο οι θέσεις τους καταργούνται και τα ΕΕΕΕΚ κινδυνεύουν να υπολειτουργήσουν.

Η κυβέρνηση παρουσίασε τις ρυθμίσεις ως «απαραίτητη εξέλιξη» των αλλαγών στην εκπαίδευση και προχώρησε σε αντιεκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις που τις ονόμασε μεταρρυθμίσεις. Η ικανοποιημένη από τις αντιεκπαιδευτικές αναδιαρθρώσεις Ν.Δ. συναίνεσε και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία αδιαφόρησε.

Η επιδίωξη της συντηρητικής νεοφιλελεύθερης πολιτικής είναι να αναπαριστά το ιδιαίτερο ιδιοτελές συμφέρον της ως γενικό συμφέρον και να αποσπά τη συναίνεση των εκπαιδευτικών και της κοινωνίας. Με τη μεθόδευση αυτή, που εφαρμόζει σ’ όλους τους τομείς της εκπαιδευτικής διαδικασίας:

• διαχώρισε την εκπαίδευση σε μέρη (ευέλικτη ζώνη, ολοήμερο, ειδική εκπ/ση κλπ.) και ιδιωτικοποίησε στο μεγαλύτερο βαθμό τους τα μέρη αυτά, αφού οικονομικά δεν υποστηρίζονται από τον κρατικό προϋπολογισμό αλλά από ευρωπαϊκά πακέτα και (θα) λειτουργούν μέχρι τη λήξη αυτών των προγραμμάτων.

• μετέτρεψε τη μετεκπαίδευση των εκπ/κών σε εμπόρευμα και την ανέθεσε ως επιμόρφωση με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια (μέσω των ευρωκονδυλίων του ΕΠΕΑΕΚ).

• Τέλος, με τη συνδικαλιστική γραφειοκρατία ανάχωμα στους αγώνες των εκπαιδευτικών, τροποποίησε τις εργασιακές σχέσεις των εκπαιδευτικών με αποτέλεσμα την εργασιακή ανασφάλεια, για το ωράριο, το σχολείο, αλλά και την ίδια τη δουλειά (αναπληρωτές – ωρομίσθιοι) να είναι η νέα εκσυγχρονισμένη εργασιακή κατάσταση στο σχολείο.

Η ειδική αγωγή δε μπορούσε να «γλιτώσει» από αυτό το πλαίσιο. Μετά το ν.2817/2000 που εισάγει το νεοφιλελεύθερο μοντέλο στην ειδική αγωγή (π.χ. ένα ΚΔΑΥ για όλο τον Πειραιά ώστε να είναι μειωμένο το κόστος λειτουργίας, όλες οι αρμοδιότητες σ’ αυτό ώστε να συγκεντρωθεί η εξουσία και ο έλεγχος κλ), ήρθε η ώρα των επιμέρους ρυθμίσεων ώστε να ολοκληρωθεί ο πλήρης διαχωρισμός της εκπαίδευσης σε γενική - ειδική, να κατηγοριοποιηθούν οι εκπαιδευτικοί που εργάζονται στην ε.α. και να επιβληθούν νέες ελαστικότητες σε σχέση με την θέση εργασίας (η οργανικότητά μας στη διάθεση του ΚΔΑΥ).

Έφτασε η ώρα να μιλήσουν οι εκπαιδευτικοί. Οι ρυθμίσεις δε θα περάσουν. Μέσα από τους συλλόγους εκπαιδευτικοί όλων των ειδικοτήτων ενωμένοι θα σταθούμε αποφασιστικά φραγμός στους αντιεκπαιδευτικούς σχεδιασμούς της κυβέρνησης.

Θα υπερασπιστούμε:

• την εκπαίδευση των παιδιών και τον ενιαίο χαρακτήρα της εκπαίδευσης

• τα εργασιακά μας δικαιώματα

Νοέμβρης 2003

Επιστροφή

Περιεχόμενα